Premier Mark Rutte herdacht zondagmiddag in het Limburgse Margraten de Amerikaanse militairen die in de Tweede Wereldoorlog sneuvelden bij de bevrijding van Europa. De minister-president legde een krans op de Amerikaanse erebegraafplaats en hield ook een toespraak in het Engels waarin hij vrijheid niet vanzelfsprekend noemde. Via live-streaming op Facebook en YouTube was de herdenking wereldwijd te volgen. Aan de plechtigheid namen ook negen veteranen uit de Tweede Wereldoorlog deel, evenals een groot aantal hoogwaardigheidsbekleders uit binnen- en buitenland.
De premier prees de Nederlandse vrijwilligers die zich inspannen om verhalen en foto’s van de gesneuvelden te achterhalen. “Het illustreert de diepe connectie tussen ons verleden en ons heden”, zei hij. “Tussen Nederland en de Verenigde Staten. Het illustreert de enorme dankbaarheid die we nog steeds voelen.”
“Dat gevoel, geloof ik, is vandaag sterker dan ooit”, ging hij door. “Want vandaag woedt er oorlog op ons continent, we realiseren ons dat een leven in vrede geen vanzelfsprekendheid is. Dat vrijheid niet vanzelf komt. Vrijheid kost iets. Dat was ruim 75 jaar geleden zo, en dat is nog steeds zo.”
Bij wijze van eresaluut vlogen F-16’s van de Koninklijke Luchtmacht rond 16.00 uur in een missing-manformatie over de begraafplaats. Daar liggen 8288 Amerikaanse soldaten die destijds in West-Europa omkwamen. Op een monument staan ook de namen vermeld van 1722 vermiste Amerikaanse soldaten.
In verband met het laag overvliegen van de straaljagers heeft de gemeente Eijsden-Margraten gastgezinnen die Oekraïners opvangen vooraf geïnformeerd in meerdere talen. Ook was er aandacht voor in diverse regionale media.
De herdenking in Margraten wordt jaarlijks gehouden één dag voor de viering van Memorial Day in de VS. Alleen vorig jaar gooide corona roet in het eten en ging Memorial Day in Margraten niet door.
Het was niet voor het eerst dat de premier Memorial Day bijwoonde. Tijdens Memorial Day in 2015 werd zeventig jaar bevrijding herdacht in aanwezigheid van premier Rutte.