Strafrechtadvocaten overtraden tuchtregels aannemen cash

Foto: ANP

Strafrechtadvocaten hebben in strijd met tuchtregels vaak cash geld aangenomen zonder dat sprake was van de uitzonderlijke omstandigheden die daarvoor vereist zijn, zo komt naar voren in een maandag gepubliceerd onderzoek dat is uitgevoerd onder 45 strafrechtkantoren. Ook is in een groot aantal gevallen de regel niet nageleefd dat overlegd moet worden met de deken alvorens contante betalingen van 5.000 euro of hoger geaccepteerd worden.

De Amsterdamse deken van de Orde van Advocaten, Evert-Jan Henrichs bevestigt na een publicatie van NRC dat “we hebben moeten constateren dat er een cultuur is ontstaan waarin onvoldoende is gelet op de regels rondom contante betalingen. En als toezicht op de advocatuur hadden wij daar als dekens misschien ook wel eerder tegen moeten optreden”. Exacte cijfers van het aantal overtredingen van de tuchtregels kunnen niet genoemd worden.

Het onderzoek, dat is uitgevoerd door de unit Financieel Toezicht Advocatuur (FTA), besloeg de jaren 2018 tot en met 2020. Bij het niet naleven van de tuchtregels zou een rol hebben gespeeld dat advocaten het begrip “zeer uitzonderlijke omstandigheden” te ruim hebben uitgelegd. Zo schetst de krant dat strafrechtadvocaten bijvoorbeeld als reden opgaven dat hun cliënt in een omgeving werkt waar contant geld de norm is, wat volgens Henrichs geen argument is om cash aan te nemen.

Het aantal contante betalingen is in 2020 scherp gedaald volgens de dekens. Dat zou mede komen door het aangekondigde onderzoek en de daaropvolgende discussie over contante betalingen binnen de advocatuur. Veel kantoren zouden nu hebben gezegd in z’n geheel te stoppen met contante betaling.

De dekens zullen bij de advocatenorde aandringen op het verder aanscherpen van de regels voor contante betalingen. “Bijvoorbeeld door het maximaal te ontvangen bedrag aanzienlijk lager dan 5000 euro vast te stellen en in alle, of veel meer gevallen overleg met de deken voor te schrijven.” Daarnaast zullen de advocaten die niet hebben overlegd met de deken daarop worden aangesproken en zal in een “beperkt aantal gevallen” nader onderzoek worden gedaan.

Volgens Geertjan van Oosten, waarnemend voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Strafrechtadvocaten, gaat het om een “storm in een glas oud water”. Het zijn “ouwe zaken”, zegt hij, “uit 2018, 2019.”

“Je ontkomt niet altijd aan contante betalingen”, aldus Van Oosten. “Mensen hebben soms geen bankrekening, of er ligt beslag op. Iedereen moet een advocaat kunnen kiezen en betalen. Dat is een grondrecht.” Het (sterk) verlagen van het maximumbedrag noemt Van Oosten symboolpolitiek. “Dan zeg je eigenlijk: schaf de contante betaling helemaal af.”