De verspreiding van het uiterst besmettelijke vogelgriepvirus H5N1 wordt “enorm versneld” nu ook zeevogels massaal worden getroffen. Onderzoekers van onder meer het Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee (NIOZ) waarschuwen daarvoor. Ze beschrijven in een artikel massale sterfte onder grote jagers, een zeldzaam soort roofmeeuwen, op het Schotse eiland Foula. Dit soort uitbraken belooft niet veel goeds, vrezen ze.
“Deze plotselinge en ongekende uitbraak van het virus onder zeevogels roept veel vragen op”, meldt marien ecoloog Kees Camphuysen. “Uitgerekend zeevogels waren tot dusverre gespaard bleven. De verspreiding van het virus onder wilde vogels wordt hierdoor enorm versneld, mogelijk tot op het Zuidelijk Halfrond.”
Dat vogels die aan zee leven de dans niet meer ontspringen, werd eerder dit jaar al onder meer duidelijk op Texel en in Zeeuws-Vlaanderen. Op beide plaatsen veroorzaakte vogelgriep een kaalslag onder grote sterns. Duizenden van deze vogels zijn er overleden. Een vergelijkbare massale sterfte zagen Camphuysen en zijn mede-onderzoekers in Schotland. Ze schatten dat het aantal broedvogels in de kolonie op Foula die ze observeerden met 60 tot 70 procent is afgenomen.
“Wat achterbleef waren afkoelende eieren en verhongerende kuikens”, zo beschrijft de ecoloog de situatie. “De zoetwaterpoelen op het eiland, die nota bene ook voor het drinkwater van de eilandbewoners bedoeld zijn, dreven vol met rottende lijken van door griep omgekomen grote jagers.”
De huidige vogelgriepepidemie is de ergste die ooit is waargenomen in Europa, zo meldde de Europese gezondheidsdienst ECDC maandag ook. De zeer ziekmakende variant van het virus heeft zich verspreid over 37 Europese landen, van het Noorse Spitsbergen tot Oekraïne.
Ook het NIOZ noemt de uitbraak “heftiger dan ooit”. Het instituut benadrukt het belang van onderzoek, niet alleen voor dieren, maar ook voor mensen, die door contact met besmette vogels soms ook het virus kunnen oplopen. Het onderzoeksinstituut verwijst naar cijfers van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), die onlangs becijferde dat wereldwijd tot nog toe zeker 863 mensen besmet zijn geraakt. Meer dan de helft van die mensen (455) is eraan overleden.