Uitspraak in MH17-proces, dossier kent bijna 90.000 pagina’s

Foto: ANP

De rechtbank doet donderdag in de rechtbank op Schiphol uitspraak in de strafzaak tegen de vier mannen die verdacht worden van betrokkenheid bij het neerhalen van vlucht MH17. Alle 298 inzittenden kwamen hierbij om het leven. Een aantal feiten en cijfers rond de tragedie en de rechtszaak die erop volgde.

Het vliegtuig met vluchtnummer MH17 van luchtvaartmaatschappij Malaysia Airlines vertrekt op 17 juli 2014 om 12.14 uur van Schiphol met bestemming Kuala Lumpur. Het toestel zal daar nooit arriveren, de Boeing 777-200ER stort neer boven Oost-Oekraïne in een dorp in de regio Donetsk.

Alle 298 inzittenden komen om het leven bij de crash. In het vliegtuig zitten bijna tweehonderd Nederlanders. Verder zijn er mensen uit Maleisië, Australië, Indonesië, het Verenigd Koninkrijk, België, Duitsland, de Filipijnen, Canada en Nieuw-Zeeland aan boord.

Uit meerdere onderzoeken blijkt dat het vliegtuig is neergehaald met een Buk-raket, waarschijnlijk afgevuurd door pro-Russische separatisten die actief waren in Oost-Oekraïne. Het Openbaar Ministerie vervolgt vier mannen voor hun vermeende aandeel hierin. Rebellenleider Igor Girkin, zijn rechterhand Sergej Doebinski, diens assistent Oleg Poelatov en garnizoenscommandant Leonid Chartsjenko zouden een rol hebben gehad in het binnenhalen of wegbrengen van de Buk-raket. Geen van hen komt opdagen in de rechtbank en alleen Poelatov laat zich door advocaten vertegenwoordigen. Het gaat om raadslieden Boudewijn van Eijck en Sabine ten Doesschate.

Op 9 maart 2020 is de eerste van bijna zeventig zittingsdagen. Het zaaksdossier van de rechtbank beslaat bijna 90.000 pagina’s, exclusief mediabestanden. Het gaat hier bijvoorbeeld om verwijzingen naar foto’s, video’s en websites. Het Openbaar Ministerie komt op 22 december 2021 met een strafeis van levenslang voor de vier verdachten. In een zeer uitgebreid pleidooi, dat het grootste gedeelte van afgelopen maart bestrijkt, bepleiten Van Eijck en Ten Doesschate vrijspraak voor hun cliënt.

Meer dan negentig nabestaanden vertellen drie weken lang in de rechtbank of via een videoverbinding over welke gevolgen de ramp voor hen heeft. De rechtbankvoorzitter zegt op de laatste zittingsdag dat dit moedig is en dat het proces “op ieder van ons grote indruk heeft gemaakt”.

Meer dan vierhonderd journalisten uit meer dan twintig landen melden zich aan voor het strafproces. Het grootste gedeelte van hen neemt gedurende de eerste periode van de zaak plaats in het perscentrum. Dit perscentrum wordt gedurende het proces afgebroken, maar is speciaal voor de uitspraak nu weer opgebouwd.