VVD-leden hebben de spreidingswet van hun eigen staatssecretaris Eric van der Burg (Asiel en Migratie) massaal gesteund. Een motie van partijlid Ietje Jacobs werd met 77 procent van de stemmen aangenomen op het VVD-congres.
Een tweede motie – tegen de spreidingswet – werd verworpen, en kreeg slechts steun van een kwart van de aanwezige leden. De VVD-fractie verzette zich eerst tegen de spreidingswet, maar ging toch akkoord na toezeggingen van VVD-voorman Mark Rutte om de asielinstroom te verminderen.
Twee verschillende moties om een asielstop in te voeren, werden ook door een ruime meerderheid van de VVD-leden verworpen.
Tientallen VVD’ers, onder wie partijprominenten en lokale politici, maakten tijdens het congres gebruik van de mogelijkheid hun afkeer van de ‘dwangwet’ of juist hun steun voor de spreidingswet uit te spreken. Prominenten als oud-minister Henk Kamp en Klaas Dijkhoff (als staatssecretaris eerder verantwoordelijk voor asiel) spraken zich uit voor de wet.
Voorstanders van de spreidingswet hameren vooral op de noodzaak tot solidariteit en humaniteit. “Liberalen laten geen kinderen in het gras slapen”, zei een voorstander. Tegenstanders hekelen het dwangelement van de wet en stellen dat het nu “dweilen met de kraan open” is als de instroom niet drastisch wordt verlaagd.
Over de noodzaak tot verlaging van de instroom zijn alle VVD-leden het roerend eens. Velen zeiden vertrouwen te putten uit de persoonlijke betrokkenheid van Rutte, die de premier eerder op het congres toezegde. Toch hebben vooral VVD-leden, die tegen de spreidingswet zijn, twijfels over die belofte. Zij zeggen dat de VVD al twaalf jaar vergeefs belooft de asielstroom omlaag te brengen. “Geen woorden maar daden nu”, zei onder andere Teun Heldens, VVD-fractievoorzitter in Peel en Maas.
Van der Burg erkende in een eerste reactie opgelucht te zijn. “Ja, dit is heel erg fijn. En verder ook: de opdracht begrepen.” Die opdracht is duidelijk: er moeten minder asielzoekers naar Nederland komen.
Initiatiefnemer Ietje Jacobs is blij met de uitkomst, die laat zien “dat we één grote liberale familie zijn”. Veel VVD’ers zien volgens haar in “dat dit niet zo kan doorgaan” en dat asielzoekers meer zekerheid moeten krijgen. Dat er zoveel steun is voor haar motie, terwijl de VVD van buitenaf tot op het bot verdeeld leek, bewijst volgens haar dat “de mensen die het hardst roepen, niet altijd de meeste mensen vertegenwoordigen”.