De Nationaal Coördinator Discriminatie en Racisme (NCDR) wil dat de publieke omroep de eigen journalistieke code aanpast. Rabin Baldewsingh doet deze oproep naar aanleiding van het meest recente rapport van de NPO Ombudsman over Ongehoord Nederland. De ombudsman concludeerde eerder deze week dat er op basis van de huidige code niet getoetst kan worden of een item racistisch is of niet.
“De journalistieke code zou een concrete norm moeten hebben over discriminatie en racisme en een sanctionering hiervoor”, zegt Baldewsingh tegen het ANP. “Dat ontbreekt nu. We constateren hier een hiaat. Werk aan de winkel dus voor de eigen beroepsgroep, ook wat betreft expertiseopbouw op het onderwerp discriminatie en racisme.”
In Nederland is er vrijheid van meningsuiting, maar daar zijn volgens Baldewsingh in de wet wel grenzen aan gesteld. Het is aan de rechter om te bepalen of deze worden overschreden, vindt de Nationaal Coördinator. “Vrijheid van meningsuiting is heel belangrijk, maar zónder aanzet tot polarisatie en haat jegens groepen in de samenleving.”
In haar rapport van afgelopen week behandelt NPO Ombudsman Margo Smit de honderden klachten die zijn binnengekomen naar aanleiding van een item van Ongehoord Nieuws in september. Hierin was een compilatie te zien van internetfilmpjes van zwarte mensen die zonder enige context witte mensen in elkaar slaan. Uit onderzoek van Pointer bleek dat in geen van de gevallen sprake was van bewezen racistische motieven, zoals ON! wel claimde. Op basis van de journalistieke code kon de ombudsman niet toetsen of dit item racistisch was.
De ombudsman stelde met klem dat het een vraag kan zijn of de publieke omroep als waarderingsgemeenschap en op grond van de volgens de Mediawet uit te dragen gezamenlijke waarden dergelijke inhoud wenst te faciliteren. “Volgens onze definitie is het item racistisch”, zegt Baldewsingh. Hij toetst het filmpje van Ongehoord Nederland aan de internationaal geaccepteerde definitie dat racisme gaat om theorieën, ideeën, opvattingen of handelingen, gedragingen en uitingen waarmee superioriteit van een bepaalde groep tot uitdrukking komt.
De NPO laat vrijdag in een reactie weten dat de journalistieke code onder verantwoordelijkheid van de omroepen valt. Het College van Omroepen, waarin de ledenomroepen van de publieke omroep zijn verenigd, zegt later met een reactie te komen.