Er is veel aandacht voor geweest in de media het afgelopen jaar: het gebruik van psychedelica in de medische wetenschap. Niet zo lang geleden had geen enkel gerespecteerd platform het erover. Nu raken wetenschappers, journalisten en politici er ineens niet meer over uitgepraat. Maar weten we inmiddels ook wat meer?
Sommige geestverruimende middelen zijn bespreekbaarder dan anderen in Nederland. En dat heeft niet per se met de risico’s te maken. Alcohol is behoorlijk geaccepteerd, maar de gebruiker wordt er niet per se gezonder of prettiger gezelschap van dan, zeg: de gebruiker van een microdosis paddo’s. En toch gebruik je die over het algemeen niet gezellig samen met je schoonmoeder tijdens het kerstdiner.
CBD-olie met of zonder THC
Een goed voorbeeld van die terughoudendheid is natuurlijk het wat vreemde gedoogbeleid rondom cannabis. De handel in wiet is niet legaal, maar wordt gedoogd. CBD-olie is in Nederland vrij verkrijgbaar, maar aan strenge regels gebonden.
Zo mag in CBD-olie niet meer dan 0,05 procent THC zitten – het stofje dat verantwoordelijk is voor het geestverruimende effect. 0,05 procent is niet veel, dus van de olie die je hier legaal koopt, word je zeker niet knetterstoned. Binnen de branche zelf wordt evengoed een nadrukkelijk onderscheid gemaakt tussen olie waar 0,05 procent in zit en olie waar helemaal geen THC in zit. Flowerside, een bedrijf dat gespecialiseerd is in de productie van CBD-olie, gelooft meer in het hennepextract waar alle van nature aanwezige stoffen nog in zitten. De Flowerside CBD-olie is dan ook inclusief een minidosis THC. Maar veel andere partijen denken daar anders over: olie waar de THC volledig uit is gehaald wordt ook veel verkocht in Nederland.
Wetenschappers aan het woord
Het laat wel zien dat we heel voorzichtig zijn als het gaat om geestverruimende middelen, vooral als ze wat onbekender zijn. Maar er lijkt iets te verschuiven. Michiel van Elk, verbonden aan Universiteit Leiden, was de afgelopen tijd veel te zien en te horen in de media. In zijn boek Een nuchtere kijk op psychedelica ‘ontkracht hij vooroordelen en kijkt hij op een kritische manier naar de positieve effecten’ – aldus Universiteit Leiden. Van Elk pleit voor meer regulering voor het gebruik van drugs bij therapie. “We moeten af van de schimmige status die het nu heeft”, zei hij op radio 1, bij Dr. Kelder en Co.
LSD als anti-depressiva
Er gebeurt in ieder geval veel. Uit recent onderzoek van de Universiteit van Basel bleek dat angstklachten wellicht sterker afnemen als patiënten psychotherapie ontvangen in combinatie met LSD. De drug mdma is net voor het eerst gebruikt voor een traumabehandeling in Europa. In de VS wordt mdma waarschijnlijk in 2023 toegelaten voor de behandeling van ptss. Hoogleraar psychiatrie in Groningen, Robert Schroevers, heeft net drie miljoen euro gekregen om onderzoek te doen naar het effect van esketamine op een ernstige depressie.
De stemming slaat om
Er gebeurt veel, maar veel vragen zijn nog niet beantwoord. De New York Times schreef dit jaar nog een uitgebreid artikel over het feit dat wetenschappers het er (nog) niet over eens zijn of een microdosis drugs echt werkt of dat het een placebo-effect is.
Joos Breeksema, wetenschapper en directeur van stichting ‘Open’ probeert al heel lang psychedelica uit het verdomhoekje te krijgen, maar schrikt nu bijna van het enthousiasme. “Tot een paar jaar geleden moest ik in gesprekken met journalisten of politici duidelijk maken waarom dit überhaupt een onderwerp was, nu benadruk ik dat we veel nog niet weten en wat de risico’s zijn”, zo zei Breeksema een maand geleden nog in de Volkskrant.
Nederland gedoogland is ondertussen op het gebied van cannabis in ieder geval ingehaald door de VS. In 39 van de 50 staten is ‘mediwiet’ nu gelegaliseerd. In 21 van de staten is zelfs recreatief gebruik toegestaan. De CBD-olie is daar dus inmiddels wel een stukje heftiger dan hier – als je dat wil. Of dat een goed idee is, weten we eigenlijk nog niet. Maar die vraag nu eens serieus onderzoeken is waarschijnlijk wel een goed idee.