Het stroomnet wordt vanwege de opkomst van duurzame energie intensiever gebruikt, raakt daardoor vaker overbelast en energieminister Rob Jetten wil dit proces veranderen. De bewindsman heeft een plan naar de Tweede Kamer gestuurd dat de hiervoor aangestelde coördinator Ben Voorhorst samen met onder meer netbeheerders en bedrijven heeft opgesteld. Het idee is om ruimte te maken op het stroomnet door deze snel uit te breiden en slimmer te gebruiken. Energiebedrijven en andere gebruikers van het elektriciteitsnet vinden het een “goed begin”, maar niet genoeg om alle doelstellingen voor 2030 te halen.
Op dit moment steken netbeheerders jaarlijks 3,9 miljard euro in het elektriciteitsnet, een verdubbeling vergeleken met 2019. Dat alleen is volgens de opstellers van het plan niet genoeg. Als betrokkenen als netbeheerders, overheden en marktpartijen beter samenwerken is die investering sneller daadwerkelijk terug te zien in het elektriciteitsnet. Vergunningsprocedures kunnen zo bijvoorbeeld sneller worden doorlopen, zodat er eerder tot bouw kan worden overgegaan.
Het zogeheten ‘spitsmijden’ is vervolgens een van de manieren waarop er slimmer met het net kan worden omgegaan, bijvoorbeeld door fabrieken niet aan te zetten als de energievraag op zijn hoogst is. Een van de plannen is om dit voordeliger te maken. Een ander idee is om energieverbruik in bijvoorbeeld bedrijventerreinen beter onderling af te stemmen hoe energie wordt opgewerkt, opgeslagen en verbruikt en wat wordt gedaan met restwarmte.
Energie-Nederland en VEMW, die energiebedrijven en andere gebruikers van het net vertegenwoordigen, vinden het onder meer goed dat regionale samenwerking tussen netbeheerders en overheden wordt toegejuicht. Maar volgens de organisaties zijn de maatregelen in het plan geen garantie dat er voldoende netcapaciteit zal zijn om de klimaatambities van het kabinet en de bedrijven waar te maken. Zo zouden goede afspraken over het nodige verzwaren van het net ontbreken. “Een echt aanvalsplan om dit mogelijk te maken vraagt om onorthodoxe maatregelen, zoals een radicale herziening van procedures en vergunningstrajecten of het oprichten van een crisisteam”, schrijven Energie-Nederland en VEMW in een verklaring.
De Nederlandse Vereniging Duurzame Energie (NVDE) spreekt op haar beurt van een “belangrijke stap”. “Het komt nu aan op de uitvoering van de acties uit dit programma”, zegt voorzitter Olof van der Gaag. De organisatie benadrukt wel dat het efficiënter maken van het netgebruik niet ten koste mag gaan van duurzame projecten.