Politieke partijen werven nog snel leden voor meer subsidie

Foto: ANP

Diverse politieke partijen proberen voor 1 januari zo veel mogelijk leden te werven, zoals GroenLinks en Forum voor Democratie (FVD). Op basis van het ledenaantal op die peildatum wordt de subsidie van het ministerie van Binnenlandse Zaken (BZK) over politieke partijen verdeeld. In de ‘ledenpot’ zit zo’n 3,4 miljoen euro.

De spelregels voor subsidiëring staan in de Wet financiering politieke partijen. Bovenop een basisbedrag (bijna 317.000 euro) voor elke politieke partij die minstens een zetel in de Tweede of Eerste Kamer heeft, krijgen partijen een krappe 94.000 euro per zetel. Daarnaast is er die 3,4 miljoen euro die evenredig over de partijen verdeeld, waarbij de partij met de meeste leden het grootste aandeel krijgt.

Voor partijen is het dus zaak om voor 1 januari zo veel mogelijk leden te hebben.

Forum heeft daarvoor de afgelopen weken flink aan de weg getimmerd. Op 1 januari 2022 telde Forum 58.890 leden; het hoogste aantal van alle in de Tweede Kamer vertegenwoordigde politieke partijen, zo blijkt uit een overzicht van het Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen (DNPP). Forum wil geen vragen beantwoorden over het aantal nieuwe leden en het totaal aantal leden op dit moment. Via een mailing meldde de partij donderdagavond dat er dagelijks ruim 500 leden bijkomen.

De BoerBurgerBeweging (BBB) had op 1 januari met 2376 de minste leden. De partij heeft er het afgelopen jaar duizenden leden bijgekregen en zat donderdagavond op 10.861 leden, zegt BBB-voorvrouw Caroline van der Plas. Er hoefde geen ledenwerfcampagne aan te pas te komen. “Na het stikstofkaartje ging het hard omhoog en eigenlijk na elk debat zien we leden aanmelden.” Op het eind juni gepresenteerde – en al snel gewraakte – stikstofkaartje van minister Christianne van der Wal (Natuur en Stikstof) stond op welke plek de stikstofuitstoot drastisch omlaag moet. Dat schoot agrariërs in het verkeerde keelgat.

In 2021 verloren CDA, PvdA en 50PLUS leden; alle overige partijen groeiden. Het ledental van alle partijen samen bedroeg op 1 januari 2022 iets meer dan 375.000; een toename van zo’n 15 procent ten opzichte van 2021. De PVV krijgt geen overheidssubsidie, omdat de partij van Geert Wilders geen leden heeft.

De subsidie is onder meer bedoeld voor verkiezingscampagnes, ledenwerving, politieke vormings- en scholingsactiviteiten en het werven en begeleiden van politici. Zij wordt per kalenderjaar beschikbaar gesteld.

Politieke partijen met een wetenschappelijk instituut en/of een jongerenafdeling krijgen ook extra subsidie van BZK.