Bestuurders van negen maatschappelijke organisaties zijn van plan om zaterdag deel te nemen aan de klimaatdemonstratie die actiegroep Extinction Rebellion (XR) wil houden op de snelweg A12 in Den Haag. Ze hebben daartoe besloten in reactie op “het buitenproportionele optreden van het Openbaar Ministerie tegen activisten van XR”.
Zeven activisten zijn al voor de geplande betoging opgepakt wegens opruiing. De eerste aanhouding was vorige week, de rest volgde donderdagochtend vroeg. Het OM noemt de voorgenomen blokkade “gevaarlijk en ontwrichtend”. Daar zijn de activisten het zeer mee oneens. Ze wijzen erop dat ze vooraf contact hebben gezocht met wegbeheerder Rijkswaterstaat.
“De directeuren vinden het belangrijk om de actie te steunen, omdat het recht op protest in de vorm van burgerlijke ongehoorzaamheid onder druk staat”, stelt Greenpeace in een verklaring die mede namens andere organisaties is uitgegeven. Ook bestuurders van Urgenda, Milieudefensie, FNV, De Goede Zaak, Both ENDS, Fossielvrij NL, de Jonge Klimaatbeweging en Oxfam Novib zijn van plan om te gaan. De meeste van die organisaties sturen hun directeur.
Andy Palmen, de directeur van Greenpeace, gaat ook. Hij stelt dat klimaatactivisten harder worden aangepakt dan andere demonstranten. “Het demonstratierecht geldt voor iedereen, maar niet alle demonstranten worden gelijk behandeld”, stelt hij. Onder klimaatactivisten is vaak te horen dat bijvoorbeeld demonstrerende boeren die snelwegen blokkeren daar meer ruimte voor krijgen dan zij.
Dat een oproep om te demonstreren tot opruiing is bestempeld is volgens de organisaties “niet alleen onterecht, het is ook een poging om het maatschappelijk debat over vreedzaam actievoeren negatief te beïnvloeden en te criminaliseren”. Directeur van Oxfam Novib Michiel Servaes zegt in dezelfde verklaring: “Deze intimidatie keuren wij af en vinden wij onacceptabel.” Hij gaat naar de betoging om duidelijk te maken dat het recht op protest “essentieel voor een gezonde democratie” is. Een woordvoerster van XR noemt de steun van andere organisaties “fantastisch”, zowel voor de boodschap over klimaatverandering die de actiegroep wil afgeven als voor het demonstratierecht.
XR organiseert het protest om “een einde aan fossiele subsidies” te eisen. Volgens de organisatie vormen belastingkortingen en andere gunstige regelingen voor fossiele brandstoffen “letterlijk olie op het vuur”.
Amnesty International, dat niet op de lijst van deelnemende organisaties staat, wil volgens de verklaring de demonstratie gaan monitoren. “Dat doet Amnesty om inzicht te krijgen hoe de autoriteiten het demonstratierecht waarborgen.”