De nareisbeperking voor familie van statushouders die het kabinet had ingesteld om de asielstroom in te perken, is in strijd met het nationale en Europese recht. Dat heeft de Raad van State geoordeeld nadat staatssecretaris Eric van der Burg (Asiel) in beroep was gegaan tegen drie beslissingen van lagere rechters. “Als hij een nareisaanvraag heeft ingewilligd, moet hij ervoor zorgen dat gezinsleden direct naar Nederland mogen reizen”, zei de voorzitter. Tegen deze uitspraak is geen beroep meer mogelijk.
De hoogste bestuursrechter ziet dat de asielopvang onder grote druk staat en onderschrijft de wens van de staatssecretaris om de situatie snel te verbeteren. Maar wijst erop dat het niet kan met deze maatregel omdat deze geen wettelijke basis heeft. “Dat is wel vereist, omdat de overheid geen inbreuk mag maken op rechten als de wet dat optreden niet mogelijk maakt”, zei de voorzitter.
Ook al zou de maatregel wel een wettelijke basis hebben dan nog zou een termijn van zes maanden in strijd zijn met de geldende vreemdelingenwet. Het kabinet besloot in augustus dat gezinsleden van erkende vluchtelingen, ofwel statushouders, zes maanden langer moeten wachten voordat ook zij naar Nederland mogen komen.
In uitzonderlijke gevallen kan in het Europese recht een uitzondering worden gemaakt, maar de drempel daarvoor is heel hoog. “De tekortkomingen in de asielopvang voldoen niet aan de bijzonder hoge drempel die voor een uitzondering vereist is”, aldus de Raad. Deze uitspraak geldt ook voor andere uitspraken.
De staatssecretaris vroeg de Raad van State om een definitief oordeel of de nareismaatregel juridisch houdbaar is. Dat deed hij nadat meerdere statushouders na de invoering van de nareisbeperking naar de rechter stapten en zij allemaal gelijk kregen. Eerder oordeelden rechtbanken in Amsterdam, Middelburg en Arnhem dat de beperking onwettig en in strijd met veel nationale en internationale verdragen.