De Tweede Kamer is verdeeld over arbeidsmigratie; over zowel de aantallen als de gewenste aanpak om uitbuiting van arbeidsmigranten te voorkomen. Een aantal fracties wil een (voorlopige) stop op arbeidsmigranten, waaronder SP, ChristenUnie en de PVV. Het CDA vindt dat “het lastige debat” in Europa moet worden gevoerd of er geen grenzen moeten worden gesteld aan het vrij verkeer van personen.
Anderen vinden vooral dat moet worden ingezet op het benutten van het arbeidspotentieel dat er in Nederland is, zoals VVD en de BoerBurgerBeweging (BBB). Volgens Daan de Kort (VVD) zijn er ruim 1 miljoen mensen met een beperking en nog eens 400.000 mensen die in de bijstand zitten die naar werk begeleid kunnen worden. Dat vindt ook de PVV, die daar de vissers en boeren aan toevoegt “die door het kabinet worden uitgefaseerd”, zei Machiel de Graaf.
Wat D66 en de ChristenUnie betreft, zou ook asielzoekers moeten worden toegestaan om meer dan de huidig toegestane 24 weken per jaar te werken.
De Kamer en de minister zijn het wel roerend met elkaar over eens dat de uitbuiting van arbeidsmigranten schandalig is en moet worden gestopt. Maar over de manier waarop verschillen de meningen, daarnaast is er onvrede over de traagheid waarmee minister Karien van Gennip (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) de misstanden wil aanpakken.
Van Gennip wil net zoals de Kamer grip krijgen op de arbeidsmigratie. Ze werkt aan een visie op arbeidsmigratie, langs een aantal sporen. Een daarvan is het benutten van arbeidspotentieel en een ander is een visie op wat voor economie Nederland wil zijn. In bijvoorbeeld distributiecentra werken heel veel arbeidsmigranten. Als Nederlanders afstappen van de wens om bestelde pakketjes supersnel in huis te hebben, kan dat een verschil maken in het personeel dat nodig is, gaf ze als voorbeeld.
De omstandigheden van arbeidsmigranten moeten verbeterd worden, benadrukt ze. “Die zijn nu vaak erbarmelijk en dat doet me pijn. Het is Nederland onwaardig.” Het gaat zowel om de arbeidsvoorwaarden als de huisvesting.
De minister wil niet de grenzen sluiten voor arbeidsmigranten. Ook wil Van Gennip niet tornen aan het vrije verkeer van personen, zoals die geldt voor mensen uit de Europese Unie, Noorwegen, IJsland, Liechtenstein of Zwitserland. Wel wil ze paal en park stellen aan het vrije verkeer van de zogeheten derdelanders; mensen met een andere nationaliteit. Haar inzet is om dat in Europees verband te regelen.