De tijd van gratis plastic wegwerpbekers en -bakjes is helemaal voorbij. Vanaf 1 juli betalen we immers al een toeslag op een plastic wegwerpverpakking of statiegeld voor een herbruikbare verpakking, zoals een drinkbeker. Vormt deze nieuwe regel nu eigenlijk aanpassingsproblemen bij consumenten? Wat vinden ze ervan?
19 miljoen plastic bekers en bordjes
Er zijn natuurlijk een aantal andere opties, zoals kartonnen bekers of papieren wegwerpzakjes of -bakjes. En natuurlijk is het altijd mogelijk om je eigen ‘verpakking’ mee te nemen, zoals een hervulbare beker of een beker die je kunt opeten na gebruik. Volgens demissionair staatssecretaris Vivianne Heijnen van Milieu waren deze alternatieven ook hard nodig want we gooiden in Nederland namelijk elke dag miljoenen plastic bekers en voedselverpakkingen na eenmalig gebruik weg. Dit aantal moest drastisch omlaag.
Staatssecretaris Heijnen: ‘Elke dag gooien we alleen al in Nederland 19 miljoen plastic bekers en voedselverpakkingen weg, na eenmalig gebruik. Daar moeten we toekomstige generaties niet mee blijven opzadelen. Er is een ommezwaai nodig van wegwerp naar hergebruik. Veel ondernemers zijn hier al goed mee bezig. Zo voorkomen we plastic soep, gaan we zorgvuldiger om met grondstoffen en laten we een schonere wereld achter.’
Festivals en evenementen
Inmiddels is de zomer voor het grootste gedeelte voorbij en zijn de grote festivals en evenementen geweest. Velden bezaaid met plastic bekertjes, blikjes en bakjes zullen we niet meer zien. Veel organisatoren hebben hun beleid omtrent versnaperingen en plastic al aangepast en dat leverde weinig problemen op. Behalve wat klachten over kleine ongemakken en iets hogere kostprijzen liep het ‘verbod’ op plastic (al gaat dat voor evenementen en festivals pas per 1 januari 2024 in) eigenlijk heel soepel. Er is vooral begrip bij de consument. Maar de vakantie is voorbij, de stranden een stuk leger (en schoner), we moeten weer aan het werk. Nu de kantoorgangers nog.
Regels vanaf 2024
Vanaf 1 januari is het namelijk ook niet meer toegestaan om wegwerpbekertjes op het werk te hebben en is het uitgangspunt dat werknemers zelf een hervulbare beker gebruiken. Als het echt nodig is, kunnen bedrijven ervoor kiezen plastic wegwerpbekers en -maaltijdverpakkingen te blijven gebruiken, mits ze 75 tot 90 procent hiervan weer inzamelen voor hoogwaardige recycling, aldus de Rijksoverheid.
Ook zijn vanaf 2024 alleen wegwerpverpakkingen zónder plastic toegestaan. Je mag dan alleen nog herbruikbare verpakkingen en drinkbekers gebruiken, of wegwerpverpakkingen van papier of karton zoals die van cupsz. Als het toch in plastic wordt geserveerd, betaal je hier, net als voor plastic tasjes, een toeslag voor. Gaat het om een herbruikbaar exemplaar, dan betaal je statiegeld net zoals bij blikjes en plastic drinkflesjes.
Single Use Plastics richtlijn
De maatregelen komen voort uit de Europese Single-Use Plastics richtlijn. In alle Europese lidstaten zijn sinds 3 juli 2021 door deze richtlijn maatregelen genomen om impact op het milieu van de 10 meest gevonden plastic wegwerpproducten op stranden, zoals plastic rietjes, bestek en roerstaafjes te verminderen. Daarnaast is het sinds 2017 verboden om plastic tasjes gratis te verstrekken. En met succes! Sindsdien is het aantal plastic tasjes dat in het zwerfafval belandt met 70% afgenomen.