Wat er in Nederland is gebeurd met de opkomst van radicaal-rechts, kan in heel Europa gebeuren, waarschuwde de EU-lijsttrekker van de Groenen tijdens een groot verkiezingsdebat in het Europees Parlement. Daarom moeten Europese partijen nu, twee weken voor de Europese verkiezingen, duidelijk aangeven of ze in Brussel willen samenwerken met radicaal-rechtse of extreem-rechtse partijen.
Volgens de Duitse EU-lijsttrekker Terry Reintke speelt juist het vage gedraai van allerlei partijen over zo’n eventuele samenwerking extreem-rechts in de kaart. Omdat het op die manier lijkt alsof de extreem-rechtse partijen in Brussel net zo keurig mogen meedoen als in Nederland de PVV, die een kabinet gaat vormen met VVD, NSC en BBB.
Ook een andere EU-lijsttrekker viel tijdens het debat uit over de politieke situatie in Nederland. De Oostenrijker Walter Baier, de leider van Europees Links, zei dat hij “geschokt was over wat hij hoorde uit Nederland”. Volgens Baier “moeten we voorkomen dat dergelijke mensen aan de macht komen”.
Hij verweet fractieleider Ursula von der Leyen van de middenpartij EVP dat zij nog geen uitsluitsel wil geven over eventuele samenwerking met radicaal-rechtse partijen. In een eerder debat heeft Von der Leyen gezegd dat het wat haar betreft “van de uitkomst van de verkiezingen afhangt” of ze met hen wil samenwerken. Ook wat Baier betreft is elke suggestie van samenwerking met radicaal-rechts uitgesloten, liet hij weten.
De twee EU-fractieleiders zetten daarmee tijdens het debat niet alleen druk op Von der Leyen, maar ook op Sandro Gozi, de Italiaanse lijsttrekker voor de liberale Renew-fractie in het Europees Parlement, waarin ook de VVD zit. Al sinds de onderhandelingen voor een nieuw kabinet in Nederland zijn er spanningen in de Renew-fractie over het VVD-lidmaatschap. Gozi had voorafgaand aan het Europese verkiezingsdebat herhaald dat zijn partij de dag na de verkiezingen beslist over de toekomst van de VVD in de Renew-fractie. Maar voor het Groene EU-kopstuk Reintke is dat dus te laat. “Ik weet dat de VVD het Europese project omarmt”, zei Reintke. “Dus geef dan ook nu een duidelijk signaal en maak duidelijk dat het consequenties heeft om coalities aan te gaan met uiterst rechts”, zei ze tegen de leider van de Europese liberale fractie.