Advies: splits Waternet op in twee organisaties

Waternet, het waterbedrijf dat het complete waterbeheer in Amsterdam en omstreken verzorgt, moet worden opgesplitst in twee organisaties. Dat adviseren het dagelijks bestuur van Waterschap Amstel, Gooi en Vecht en het college van burgemeester en wethouders van Amsterdam. Ze melden dat er "een aantal grote uitdagingen" op het gebied van water en klimaat zijn, die vragen om "gerichtere aandacht op het gebied van drinkwatertaken en waterschapstaken".

De splitsing is volgens het waterschap en de gemeente nodig omdat er nu te veel gefocust wordt op de structuur van het bedrijf, en minder op de inhoudelijke taken. "De samenwerkingsstructuur die we nu kennen binnen Waternet, is kwetsbaar gebleken. Ook volgens de Rekenkamer en de Inspectie Leefomgeving en Transport."

Dat terwijl er "grote uitdagingen" op het gebied van water zijn, zoals zorgen voor genoeg drinkwater, het bewaken van de waterkwaliteit, bescherming tegen overstromingen, extreme hoosbuien en droogte. Om die zaken aan te kunnen pakken, is het "nodig dat zowel het waterschap als de gemeente optimaal kunnen sturen op de eigen taken".

Eén organisatie moet zich gaan bezighouden met taken van het waterschap, een ander met drinkwatertaken en riolering. Hoe dat er precies uit gaat zien, moet de komende maanden duidelijk worden. De gemeenteraad moet nog over het plan beslissen.

"We streven ernaar dat de twee nieuwe waterorganisaties zelfstandig verdergaan vanaf 2026", zegt algemeen directeur van Waternet, Koen de Snoo. "Met focus en goede sturing op hun eigen kerntaken en dienstverlening. De komende maanden worden de details uitgewerkt. Ons werk voor bewoners, bezoekers en bedrijven gaat ondertussen vanzelfsprekend door."

Waternet kampt al langer met problemen. Eind 2020 stapte het over naar een nieuw computersysteem om de rekeningen voor drinkwater mee te versturen, wat honderdduizenden achterstallige incasso's opleverde. Door de falende ICT zijn er ook achterstanden bij het innen van de waterschapsbelasting, waardoor er een hoge schuld is. In 2021 stond Waternet tijdelijk onder verscherpt toezicht van de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT), omdat het de digitale beveiliging niet op orde had. Verder loopt het onderhoud van sluizen, bruggen en gemalen achter en stapte de algemeen directeur vorig jaar op.