Kabinet staat 'pal' achter bekritiseerde generaal Eichelsheim

Het kabinet staat "pal" achter de Commandant der Strijdkrachten (CDS) Onno Eichelsheim, zegt demissionair staatssecretaris Christophe van der Maat (Defensie) dinsdag tijdens het wekelijkse vragenuur. De hoogste generaal zei zondag in het programma Buitenhof het "heel ingewikkeld" te vinden hoeveel geweld Israël nodig had om vier gijzelaars te bevrijden.

In algemene zin sprak Eichelsheim over "disproportioneel geweld", wat hem op kritiek kwam te staan van de formerende partijen PVV, VVD en BBB. Die vinden dat Eichelsheim niet het benodigde bewijs leverde voor het doen van zo'n juridisch gevoelige uitspraak. "Onbegrijpelijke, ongepaste, foute opmerking van de @CDS_Defensie. Als ik Minister van Defensie was had ik hem hierover tot de orde geroepen en gecorrigeerd", schreef Wilders op X. Het komt niet vaak voor dat de politiek zich op deze manier uitlaat over de hoogste baas van de krijgsmacht.

Van der Maat benadrukt dat Eichelsheim een "bijzondere en onafhankelijke" positie heeft, waarin hij het kabinet zowel gevraagd als ongevraagd advies geeft vanuit zijn militaire expertise. Eichelsheim mocht zich vanuit die positie uiten zoals hij deed, vindt Van der Maat, zonder dat het kabinet direct diens standpunten overneemt. Van der Maat herhaalde meermalen dat Eichelsheim de volledige "rugdekking" heeft van het kabinet.

De kwestie verdeelt de Tweede Kamer. Overwegend voelen rechtse partijen ongemak bij de uitspraken van Eichelsheim. De SGP vraagt zich af of er met de CDS geen afspraken gemaakt moeten worden wat hij wel of niet kan zeggen in mediaoptredens. Ook NSC wil opheldering of de positie van Eichelsheim hetzelfde is als die van het kabinet. Linkse partijen prijzen Van der Maat juist, omdat hij de onafhankelijkheid van Eichelsheim verdedigt. Zij beschuldigen rechtse partijen ervan de CDS verdacht te maken en te beschadigen.

De staatssecretaris reageerde laconiek op de kritiek uit beide richtingen. Nederland heeft een "dusdanig goede CDS" dat afstemming vooraf niet hoeft, vindt Van der Maat. Tegelijkertijd denkt hij niet dat Eichelsheim beschadigd is door de kritiek van rechtse partijen. "Ik denk dat al onze militairen niet zo snel van de leg raken."