25 jaar NOS Radio 1 Journaal: 'eerste uitzending was vreselijk'

Het allereerste NOS Radio 1 Journaal werd precies 25 jaar geleden uitgezonden. Het was destijds de opvolger van de radio-actualiteitenrubrieken van de afzonderlijke omroepen, zoals het Radiojournaal van de AVRO, Echo van de KRO en Dingen van de Dag van de VARA. Anno 2020 is het NOS Radio 1 Journaal bijna niet meer weg te denken in de ochtend tussen zes en half tien.

Voor de eerste uitzending werden de verschillende radioredacties samengevoegd om zo met vereende specialisatie en kennis sneller te kunnen reageren op grote nieuwsgebeurtenissen. De eerste uitzending op 1 september 1995 werd gepresenteerd door Rob Trip en Harmke Pijpers en was volgens de toenmalige regisseur René van der Veer "een grote ramp".

"Het stond achter ons in de studio helemaal vol met genodigden en personeel", herinnerde hij zich maandagochtend in de uitzending. "En als klap op de vuurpijl stond ook nog eens het NOS Journaal te filmen. Onder die omstandigheden moest je dan een uitzending maken. Dat was vreselijk. Dat er nog een uitzending was geweest, was nog een wonder."

In eerste instantie had het programma een ochtend-, middag- en avondspitsblok met ieder een eigen presentator. Daarnaast was er op zaterdag naast de ochtenduitzending een extra lange uitzending tussen 12.00 en 18.30 uur, met daarin extra veel aandacht voor sport. Sinds 2016 bestaat alleen nog het ochtendblok, dat wel een half uur langer duurt dan voorheen. Jurgen van den Berg is hiervan de vaste presentator.

Sinds de programmawijziging wordt dagelijks tussen 12.00 en 13.00 uur wel een extra lang radiobulletin met het laatste nieuws en interviews uitgezonden op NPO Radio 1. Daarnaast wordt het journaal ieder half uur uitgezonden en komt bij andere programma's tussen 09.30 en 16.00 uur ieder uur tweemaal een nieuwsupdate voorbij met daarin korte live-gesprekjes en reportages.

In de 25 jaar dat het programma bestaat zijn er al veel grote nieuwsgebeurtenissen voorbijgekomen. De aanslagen van 11 september, de moord op Theo van Gogh en het neerhalen van vlucht MH17, maar ook de vijftiende Elfstedentocht en de introductie van de euro.

In de jubileumweek die maandag van start ging, staat Van den Berg iedere dag stil bij een van die belangrijke nieuwsgebeurtenissen uit de geschiedenis van het NOS Radio 1 Journaal. Aan de hand van fragmenten uit het archief, oude jingles en gesprekken met de hoofdpersonen van toen wordt hierop teruggeblikt. Dinsdag komt bijvoorbeeld de moord op Pim Fortuyn (2002) voorbij, maar ook staat er een reportage uit 2010 centraal over het te dikke jongetje Vincent.

Zowel in 1997 als in 1999 werd het programma onderscheiden met een Marconi Award voor beste informatieve radioprogramma.