Achterdocht in Kamer over uitleg Jorritsma en Ollongren

In de Tweede Kamer heerst scepsis en achterdocht over de verklaringen die Annemarie Jorritsma en Kajsa Ollongren tijdens een hoorzitting gaven over het begin van hun verkenning in maart 2021. Centraal staat een gesprek dat de twee voerden met toenmalig Tweede Kamervoorzitter Khadija Arib. De partijen willen weten hoe zij daarin over Pieter Omtzigt, destijds een zeer kritisch Kamerlid voor het CDA, hebben gesproken.

Nieuwsuur bracht dit nieuws onlangs en Arib bevestigde dit later in een brief aan de Tweede Kamer. "De brief van Arib is niet conform wat is besproken" zei Jorritsma. Volgens haar heeft ze "nadrukkelijk" niet over Omtzigt als persoon gesproken, maar sprak ze van "een risico van vertraging van het proces" van de verkenning.

Onduidelijk was toen namelijk nog of Omtzigt meer stemmen zou krijgen dan CDA-leider Wopke Hoekstra. Had Omtzigt meer stemmen gehad, dan was de situatie complexer geworden en had de verkenning mogelijk meer tijd nodig, verweren de verkenners zich. Jorritsma weersprak beweringen dat ze heeft gezegd dat het "een probleem en een risico" kon zijn voor een te vormen kabinet als nummer twee op de lijst (Omtzigt) meer stemmen zou halen dan CDA-lijsttrekker Hoekstra. Arib blijft er echter bij dat het wel op die manier is gezegd en dat ze er verbaasd over was.

Kamerleden begrijpen niet waarom de verkenners dit gesprek niet hebben gemeld tijdens het beruchte '1-aprildebat'. Toen is uitvoerig gesproken over de "functie elders" voor Omtzigt, wat VVD-leider Mark Rutte aan de orde had gesteld tijdens zijn gesprek met de verkenners.

Arib heeft tijdens dit debat, dat zij voorzat, evenmin gemeld dat het gewraakte gesprek met Ollongren en Jorritsma had plaatsgevonden. "Ik voelde niet de behoefte om in dat debat pro-actief iets te melden over dit gesprek. Mijn taak was om het proces te bewaken", zei ze tijdens haar verhoor.

Kamerleden suggereren dat de verkenners toen opzettelijk niet hebben verteld dat ze het onderling hebben gehad over Omtzigt. Ook vragen enkelen zich openlijk af of er niet nog meer informatie achtergehouden wordt.

Het is niet gebruikelijk tijdens een verkenning te praten over Kamerleden. Verkenners krijgen de opdracht van de Tweede Kamer om fractievoorzitters te vragen naar mogelijkheden voor een toekomstige coalitie. Sommige partijen verwijten de verkenners van VVD en D66 - de partijen die het grootst werden - vooringenomenheid en sturing omdat ze erop gericht waren om het CDA in een nieuwe coalitie te krijgen. Jorritsma zei tijdens het verhoor meermaals dat haar partij het CDA erbij wilde hebben. Rutte had dat zelf ook al aangegeven tijdens de verkiezingscampagne.