ActiZ: focus op zorg thuis riskant en duurder dan gedacht

Branchevereniging van zorgorganisaties ActiZ heeft geen vertrouwen in kabinetsbeleid om geen extra verpleeghuisplaatsen meer te verwezenlijken dan de 130.000 die er zijn en vooral te focussen op zorg thuis. Het is niet goed onderbouwd, kan grote risico's met zich meebrengen en levert uiteindelijk slechts een beperkte besparing op, aldus de organisatie op basis van een onderzoek door bureau SiRM.

Zelfs als aan alle voorwaarden voor behoorlijke zorg (passende behuizing, voldoende mantelzorg) wordt voldaan, dan nog is er volgens ActiZ een besparing "die kleiner is dan door het kabinet geraamd: 470 miljoen euro in 2040 in plaats van 720 miljoen euro". Als aan de voorwaarden niet wordt voldaan, wordt de zorg alleen maar verder overbelast.

Op de besparingen is ook nog van alles af te dingen: "Verpleegzorg thuis is goedkoper dan in het verpleeghuis, maar cliënten betalen dan ook een lagere eigen bijdrage. Daarnaast wordt een deel van de besparing tenietgedaan omdat bepaalde kosten die binnen de Wet langdurige zorg (Wlz) worden bespaard, alsnog ergens ander worden gemaakt. Bijvoorbeeld omdat ouderen die zelfstandig wonen vaker en meer huurtoeslag aanvragen."

Dat ouderen langer thuis wonen is ook volgens ActiZ onvermijdelijk. "En in veel gevallen kan dat ook. Maar als er geen extra verpleeghuisplekken meer bij komen, woont in 2040 naar verwachting 75 procent van de ouderen met gevorderde dementie thuis.

Intussen slaan MantelzorgNL en de Patiëntenfederatie alarm over de slechte toegankelijkheid van zorg voor ouderen op dit moment. "Wachtlijsten voor verpleeghuiszorg stijgen. Mensen met een kwetsbare gezondheid kunnen in acute situaties nergens terecht en de druk op mantelzorgers wordt onevenredig hoog", aldus de organisaties.

Er zou in elk geval voldoende passende overbruggingszorg moeten zijn voor mensen die wachten op een plek in een zorginstelling, bijvoorbeeld een tijdelijk verblijf in een andere instelling of tijdelijk zorg thuis. Wijkverpleging, huisartsenzorg en huishoudelijke hulp moeten dat laatste dan wel aankunnen.

Het is belangrijk om per regio in beeld te brengen hoe het ervoor staat met de basiszorg, zodat benodigde zorg en ondersteuning om langer thuis te wonen hierop afgestemd kunnen worden, zeggen de organisaties. Ook is er veel meer aandacht nodig voor de beschikbaarheid van mantelzorg. "We voorzien dat de groep overbelaste mantelzorgers de komende jaren gaat groeien indien ouderen langer thuis wonen."