Adema moet Kamer opheldering geven in debat over mestregels

Landbouwminister Piet Adema heeft wat de Tweede Kamer betreft heel wat uit te leggen in een debat woensdag waarin de Europese mestregels centraal staan. Eind vorige week kwam Adema met het nieuws dat maatregelen om mestvervuiling van sloten en vaarten tegen te gaan vanaf 1 maart al moeten ingaan. Brussel neemt geen genoegen met het overgangsjaar dat het kabinet had voorgesteld.

Adema kwam eind vorige week halsoverkop terug van het beroemde landbouwcongres in Berlijn om in de ministerraad te praten over de Brusselse reprimande. Inmiddels is duidelijk dat zijn ministerie in december al wist van de houding van de Europese Commissie.

D66-Kamerlid Tjeerd de Groot stelt vast dat Adema "de randjes heeft opgezocht", met instemming van een Kamermeerderheid. Hij noemt het "keurig" dat de minister die fout herstelt en ook erkent dat hij de Kamer beter had moeten informeren. Maar hij heeft nog wel vragen. Zo wil hij zeker weten dat die bij de uitvoering van de strengere mestregels die nu halsoverkop worden ingevoerd, niet alsnog naar nieuwe "geitenpaadjes" wordt gezocht.

Adema "heeft wat uit te leggen over het proces", zegt ook CDA'er Derk Boswijk. "Maar inhoudelijk heeft hij precies gedaan wat de Kamer van hem vroeg." De uitkomst is "waardeloos" volgens de christendemocraat, maar de bewindsman heeft juist geprobeerd om ruimte te zoeken voor boeren die hun gewassen al hadden gezaaid toen het besluit werd bekendgemaakt. Teruggaan naar Brussel heeft volgens hem geen zin, de Europese Commissie laat duidelijk weten "geen enkele ruimte" te zien.

Ook Thom van Campen (VVD) baalt van de uitkomst en van de "valse hoop" die aan boeren is gegeven. Het vertrouwen van agrariërs in de overheid is "opnieuw geschaad" en dat is volgens de liberaal "dieptriest". Net als Boswijk waardeert Van Campen dat Adema de strengere regels op een voor boeren behapbare manier wilde invoeren. Maar dat had wat hem betreft nooit ten koste mogen gaan van de uitzondering op de mestregels die de komende jaren nog zou gelden.

''

GroenLinks-Kamerlid Laura Bromet vindt dat Adema met excuses moet komen. "Aan de Kamer én aan de boeren". "Hij heeft een fout gemaakt", en had de Kamer eerder moeten informeren. Bromet wil weten hoe dit is verlopen. Ze vreest dat er sprake is van "een soort eigengereidheid en kop-in-het-zand-stekerij" bij het kabinet, dat juist al langer wordt gewaarschuwd door de Europese Commissie als het om het landbouwdossier gaat.

PvdA'er Joris Thijssen is dat met haar eens. "Dit lijkt nergens op", zegt de sociaaldemocraat. Hij wil ook dat Adema kleur bekent, en ook tegen boeren duidelijk maakt "dat dit landbouwsysteem niet langer werkt". Tijdrekken kan niet meer, en dat moet het kabinet ook uitstralen, vindt Thijssen.

Als het aan SGP-Kamerlid Roelof Bisschop ligt, zou het kabinet juist in Brussel met zijn vuist op tafel moeten slaan. Ook Bisschop wil weten of de Kamer juist is geïnformeerd. "De brief is onverklaarbaar een maand blijven liggen." Het gereformeerde Kamerlid kan de acties van de Europese Commissie niet waarderen, en wil dat het Europese Hof van Justitie zich daarover buigt.