Advies voor programkabinet is volgens Putters 'geen zwaktebod'

'Programkabinet' kwam de afgelopen maanden niet voor op het lijstje van mogelijke kabinetsvormen. Donderdag introduceerde de inmiddels oud-informateur Kim Putters deze term voor een kabinet, die hij als een vorm van een extraparlementair kabinet ziet. Hij wijst resoluut de suggestie van de hand dat zijn advies om tot een dergelijk kabinet te komen een zwaktebod is. "Het voorstel is een serieuze poging om tot een zekere nieuwe verhouding tussen Kamer en kabinet te komen", zei Putters bij de presentatie van zijn eindverslag.

Met een programkabinet ontstaat "een vorm die niet alleen ruimte geeft om oplossingen te vinden voor de maatschappelijke uitdagingen, maar die ook voldoende politieke binding, stabiliteit en bestuurbaarheid biedt", staat in zijn eindverslag.

Om te komen tot zo'n programkabinet moet een aantal stappen worden gezet. PVV, VVD, NSC en BBB moeten eerst procesmatige samenwerkingsafspraken maken voor hun "onderlinge verkeer" in de Tweede Kamer en de verhouding met het kabinet en andere fracties. "Bijvoorbeeld hoe je omgaat met het indienen en dekken van moties en amendementen of hoe je reageert op onverwachte gebeurtenissen en de buitenwereld", lichtte Putters toe.

Daarna moeten de samenwerkende fracties een beknopt hoofdlijnenakkoord maken, waarin afspraken worden vastgelegd over bijvoorbeeld financiële en internationale kaders waarbinnen het kabinet kan opereren. Concrete beleidsdoelen moeten in een aparte 'agenda voor Nederland' worden vastgelegd. De prioriteiten van de samenwerkende fracties moeten daarin "een duidelijke en herkenbare plaats krijgen". Volgens Putters laat deze agenda "ruimte voor kabinet en Kamer om te kiezen voor een eigen invulling op afzonderlijke onderdelen".

Na een akkoord over samenwerkingsafspraken en hoofdlijnen kunnen de vier partijen aan een kabinet vragen de hoofdlijnen uit te werken. Een formateur stelt een team van bewindslieden samen. Zij gaan concrete maatregelen uitwerken en leggen deze vast in een beknopt regeerprogramma.

De bewindslieden in een programkabinet moeten een "evenwichtige mix" zijn van mensen van binnen en buiten de politiek. Putters denkt aan een verdeling van 50 procent die "politieke verankering" heeft, en 50 procent van buiten de politiek. Na beëdiging presenteert het programkabinet het regeerprogramma, waarna een debat in de Tweede Kamer volgt.