Adviescollege betreurt dat VWS niet sneller informatie openbaart

Het besluit van zorgminister Ernst Kuipers om niet alle aanbevelingen op te volgen om meer en sneller opgevraagde overheidsinformatie te openbaren, valt slecht bij het Adviescollege Openbaarheid en Informatiehuishouding (ACOI). Het college adviseerde het ministerie van VWS onlangs om "ruimhartiger en effectiever" documenten vrij te geven over de corona-pandemie.

Aanleiding voor het advies waren klachten van media over de trage gang van zaken bij het ministerie als zij meer wilden weten over de besluitvorming destijds. Het departement begreep de frustratie maar wees erop dat er te veel Woo-verzoeken binnenkwamen en dat tijdig informatie geven daarom niet altijd lukte.

De minister wijst hier nogmaals op in een Kamerbrief eerder deze week. Het gaat volgens hem om ruim 440 verzoeken sinds het begin van de pandemie en er zijn inmiddels ruim 8 miljoen documenten uit de crisisperiode die eerst moeten worden beoordeeld. En dat is arbeidsintensief. Volgens hem zijn de termijnen in de Woo in deze omstandigheden "niet realistisch en niet uitvoerbaar". Kuipers zegt zich wel in te spannen om verzoeken van journalisten versneld af te handelen. Daarnaast zegt de minister dat hij niet van plan is meer concepten van besluitvorming en documenten (deels) openbaar te maken.

ACOI-voorzitter en voormalig GroenLinks-Kamerlid Ineke van Gent vindt de reactie van Kuipers "absoluut niet in lijn met de Woo". De Kamer heeft de wet open overheid met grote meerderheid aangenomen en het kabinet heeft beloofd zich in te zetten voor een nieuwe, open bestuurscultuur. "Die geest van de Woo, openbaarheid tenzij, zie ik niet terug in de reactie van de minister", meldt Van Gent. Volgens haar maakt de minister van openbaarheid een probleem, terwijl openbaarheid juist een oplossing is. "Het is noodzakelijk voor een goedwerkende democratie waarin de overheid gecontroleerd kan worden. Het wantrouwen in onze overheid, in onze democratie, is nog nooit zo hoog geweest als nu."

Van Gent gaat ervan uit dat de kwestie nog een vervolg krijgt. "Het advies belandt bij de rechter en ook de Kamer heeft het, en die controleert uiteindelijk de minister. Het laatste woord hierover is nog niet gezegd. De Woo geldt als uitgangspunt voor het beleid van alle ministeries, dus ook voor VWS", zegt ze namens het adviescollege.