Adviesraad: leg defensie-uitgaven voor tien jaar vast in wet

Nederland moet de defensie-uitgaven voor tien jaar gaan vastleggen in een Defensiewet, vindt de Adviesraad Internationale Vraagstukken (AIV). Zo moet de defensieplanning "meer verplichtend" worden en zekerheid bieden over meerdere kabinetsperiodes. Nu is de defensiebegroting afhankelijk van het regeerakkoord, dat bij het aantreden van ieder nieuw kabinet wordt opgesteld.

De AIV, onder leiding van voormalig buitenlandminister Bert Koenders, vindt bovendien dat de Nederlandse regering zo snel mogelijk moet voldoen aan de investeringsnorm die de NAVO stelt. Lidstaten van het bondgenootschap dienen minimaal 2 procent van het bruto binnenlands product te besteden aan hun krijgsmacht, maar veel landen komen hier niet aan. Ook Nederland zou aan het einde van deze kabinetsperiode slechts in de buurt komen van 1,8 procent. De Tweede Kamer is voorstander van het verhogen van het defensiebudget zodat Nederland gaat voldoen aan de NAVO-norm.

Koenders benadrukt dat het defensiebudget niet op basis van "dagkoersen" vastgesteld dient te worden, maar voor de langere termijn zekerheid moet bieden. Hij verwijst naar de klimaatwet, waarin langetermijnafspraken staan vastgelegd, en naar defensiewetten in Denemarken en Zweden. Ook daar liggen de budgetten voor langere tijd vast, zegt Koenders.

Zodra Nederland voldoet aan de norm, moet er volgens de AIV direct worden geïnvesteerd in eenheden van de krijgsmacht die snel ingezet kunnen worden. Om aan deze basisgereedheid te voldoen, moet er volgens de AIV meer geld naar voldoende voorraden en ondersteuning, zodat het leger voor langere tijd operaties kan uitvoeren. Ook adviseert de AIV om de eerste investeringen in de landmacht te doen en ook de tekorten bij de marechaussee en marine aan te vullen. Ook dient Defensie de luchtmacht en het cybercommando verder te moderniseren.

Volgens de AIV is het hard nodig dat Nederland voldoet aan de NAVO-norm. Alleen dan is volgens de adviesraad de hoop terecht dat de krijgsmacht "na decennia van bezuinigingen weer op orde komt".