'Ammoniumnitraat in Nederland niet toegestaan als kunstmest'

Het gebruik van ammoniumnitraat als kunstmest is in Nederland niet toegestaan vanwege de grote veiligheidsrisico's van het product en de kans op misbruik. Een vermoedelijk ongeluk zoals dinsdagavond in Beiroet met 2750 ton opgeslagen ammoniumnitraat gebeurde, is daarom in principe in Nederland niet mogelijk.

Dat zegt Reinier Gerrits, directeur van Meststoffen Nederland en deskundige bij de Koninklijke Vereniging van de Nederlandse Chemische Industrie VNCI.

Volgens Gerrits wordt ammoniumnitraat in Nederland in Geleen en in Sluiskil wel gemaakt, maar alleen als tussenproduct voor de productie van een andere soort kunstmest. "De bedrijven die het maken, hebben daarvoor een speciale vergunning. Handhavers van de omgevingsdiensten, de veiligheidsregio's en de Inspectie SZW houden zeer streng toezicht op het naleven van de vergunningsvoorwaarden. Bovendien is geregeld dat de bedrijven verdachte vragen over ammoniumnitraat meteen moeten melden bij de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding", aldus Gerrits.

"Er wordt niet gehandeld in pure ammoniumnitraat. Particulieren of groothandelaren kunnen het in Nederland dus niet in hun bezit hebben", zegt de deskundige.

Ammoniumnitraat, een oplosbaar zout van salpeterzuur en ammoniak, wordt elders in de wereld wel gebruikt als kunstmest, maar is ook geschikt voor het maken van explosieven. Timothy McVeigh gebruikte het goedje om in 1995 een explosie te veroorzaken in Oklahoma City. Anders Breivik deed hetzelfde bij de explosie in Oslo in 2011. Er zijn ook wel eerder ongelukken gebeurd met de fabricage van ammoniumnitraat. Bijvoorbeeld in het Franse Toulouse in 2001 en in het Chinese Tianjin in 2015. In al die gevallen ging het om een veel minder grote hoeveelheid ammoniumnitraat dan in Beiroet.

Gerrits kan en wil niet speculeren over wat er in Beiroet is gebeurd, zei hij dinsdag. "Daarvoor zouden we bijvoorbeeld moeten weten wat er in de buurt van de gevaarlijke stof nog meer lag opgeslagen." Volgens hem was de hoeveelheid ammoniumnitraat in de Libanese haven niet abnormaal groot. "Het was voor zover ik weet een scheepslading. En dan is 2750 ton nog geen containerschip vol."