'Betekenis Februaristaking valt niet te overschatten'

"De betekenis van de Februaristaking valt niet te overschatten. In heel Europa is dit het enige massale protest tegen de Jodenvervolging door de nazi's geweest. Te midden van verwording was het een krachtig signaal: ja, er is nog goedheid in de wereld. En nee, deze gruwel is niet het nieuwe normaal en zal dat ook nooit worden." Die woorden sprak minister Ferd Grapperhaus (Veiligheid en Justitie) dinsdag bij de herdenking van de Februaristaking in Amsterdam.

"Waar de Nederlandse overheidsinstanties het lieten afweten als hoeders van recht en veiligheid, sprongen burgers wel voor hun medeburgers in de bres", zei de minister. "Met deze publieke bekommernis om het lot van de ander boden ze de hele wereld weer zicht op alles wat mensen, het leven en de wereld mooi maakt."

De bijeenkomst was bij het monument De Dokwerker op het Jonas Daniël Meijerplein. Op deze plek dreven de nazi's in 1941 honderden Joodse mannen bijeen en namen ze mee. De meesten overleefden niet. Met de woorden STAAKT! STAAKT! STAAKT! riep de Communistische Partij Nederland op 25 februari van dat jaar arbeiders op zich te verzetten tegen de razzia. In rap tempo sloten tienduizenden Amsterdammers zich bij hen aan. Een dag later breidden de protesten zich uit naar de Zaanstreek, Weesp, Hilversum, Haarlem, Velsen, Utrecht en Muiden.

Schrijver Jan Terlouw vertelde tijdens de herdenking over het moment waarop hij hoorde over de vernietigingskampen, kort na de bevrijding in 1945. "Ik was dertien jaar, ik zal het nooit vergeten. De verbijstering. Die verbijstering is gebleven, tot op de dag van vandaag." Hij refereerde ook aan het toenemende antisemitisme en riep op waakzaam te zijn. "Het helpt als we de moedige organisatoren van de staking 79 jaar geleden niet vergeten. Zij zagen dat onrecht was gedaan en ze kwamen in actie; ze betaalden er een hoge prijs voor. Mede door hen leven we in welvaart in een democratisch land, waarin de overheid de rechten van burgers moet, maar ook wil respecteren."

Tijdens de bijeenkomst zong Jeangu Macrooy, die Nederland dit jaar vertegenwoordigt op het Eurovisiesongfestival, zijn zelfgeschreven lied Brave Enough. Tijdens het defilé werden bloemen en kransen gelegd.