Bussemaker neemt afstand van verzorgingsstaat

Oud-minister Jet Bussemaker (PvdA) neemt in haar eerste rede als hoogleraar afstand van de door de PvdA lang gekoesterde verzorgingsstaat. Volgens haar heeft Nederland een nieuw model nodig: de sociale investeringsstaat, zegt ze in een interview in NRC.

Volgens Bussemaker is de basis van de verzorgingsstaat, dat mensen accepteren dat iedereen pech kan hebben en elkaar opvangen, goed. Om het betaalbaar te houden, ontstond het idee van de participatiemaatschappij, aldus Bussemaker. Maar ,,achteraf waren we te optimistisch'', zegt ze nu. ,,Mensen die niet zomaar regie over hun eigen leven kunnen nemen, raakten verstrikt in complexe overheidsbureaucratie en marktwerking.”

In een sociale investeringsstaat wordt sociaal beleid gezien als investering om burgers zelfredzamer te maken, geeft ze aan. Daarin wordt beleid meer gericht op kwetsbare groepen en wordt niet meer gedacht in 'one size fits all’. Algemene maatregelen hebben weinig zin, zegt ze, aangezien vooral hoogopgeleiden daarvan profiteren. ,,Belangrijker is het om je af te vragen wat een kwetsbare groep, met hoge zorgkosten, nodig heeft.’’

Bussemaker spreekt vrijdag haar oratie uit als hoogleraar Wetenschap, beleid en maatschappelijke impact, in het bijzonder in de zorg, een nieuwe leerstoel van de Universiteit Leiden.