CDA: niet collegiaal dat Kaag niet waarschuwde voor haar vertrek

Het CDA werd overvallen door de manier waarop Sigrid Kaag donderdag terugtrad als minister van Buitenlandse Zaken. Minister Ank Bijleveld van Defensie was daar vooraf niet van op de hoogte en moest mede daardoor terugkomen op haar besluit van donderdag om aan te blijven, zegt een ingewijde. Die voegt daar aan toe dat de partij dat als oncollegiaal ziet.

Binnen het CDA van Bijleveld is vooral frustratie ontstaan omdat Kaag haar besluit voor zichzelf hield. De twee ministers trokken op dit dossier veel met elkaar op, dus als Bijleveld had geweten dat Kaag zou vertrekken, zou ze ook anders naar haar eigen politieke houdbaarheid hebben gekeken. In plaats daarvan zei Bijleveld al voor de stemming dat ze minister van Defensie wilde blijven. Dat hield ze aanvankelijk ook vol vlak nadat Kaag was opgestapt.

Het CDA had niet gedacht dat de D66-minister zou aftreden omdat zich over de evacuaties uit Afghanistan alleen een meerderheid voor twee moties van afkeuring had afgetekend. Meestal kan een bewindspersoon dan aanblijven. Premier Mark Rutte hoorde echter een uur voordat over de moties werd gestemd dat Kaag van plan was te vertrekken. Hij zou dat niet hebben laten weten aan Bijleveld.

D66 heeft weinig begrip voor de frustratie bij de christendemocraten, laat een andere Haagse bron weten. De partij trekt zich weinig aan van de kritiek van het CDA. Kaag heeft haar besluit genomen en Mark Rutte daar als leider van het demissionaire kabinet van op de hoogte gebracht.

De partij vindt dat Bijleveld donderdag al haar eigen afweging had gemaakt en nu Kaag niet kan verwijten dat ze daar een dag later op terug moest komen. Bovendien had Kaag al in april gezegd dat ze vindt dat politici bij een motie van afkeuring moeten terugtreden.

Dat Bijleveld uiteindelijk toch besloot om op te stappen had een andere reden. D66-leider Kaag verwees naar haar eigen "opvatting over democratie en cultuur". Bijleveld droeg als reden aan dat de ontstane discussie over haar positie militairen en burgermedewerkers in de weg zou kunnen zitten in hun werk.

Hoewel voorafgaand aan het besluit crisisoverleg is gevoerd met verschillende CDA-prominenten, ontkent Bijleveld dat ze onder druk is gezet om te vertrekken.