CDA verliest vooralsnog in alle gemeenten

Het CDA, dat naar verwachting twee derde van haar zetels verliest in de Tweede Kamer, ziet kiezers in alle tot nu toe getelde gemeenten weglopen. Vooral in Tubbergen, een bekend bolwerk van NSC-leider Pieter Omtzigt, verliest de partij veel stemmen. In Amsterdam blijft het verlies het meest beperkt, is op te maken uit de verkiezingsdienst van het ANP. Driekwart van de stemmen zijn geteld.

De christendemocraten waren voorbereid op een flink verlies. De peilingen van vlak voor de verkiezingen voorspelden dat het CDA 4 zetels zou halen, maar de partij lijkt volgens de jongste prognoses van de verkiezingsdienst van het ANP te kunnen rekenen op 6 zetels. In 2021 kwam het CDA nog met 15 zetels in de Tweede Kamer. Ook in het voor de christendemocraten meest gunstige geval, houden ze minder dan de helft van de zetels over van het eerdere dieptepunt. Na de val van het eerste kabinet-Rutte kwam de partij in 2012 op 13 zetels.

Het CDA wist dat het een zware verkiezingsnederlaag zou worden. Lijsttrekker Henri Bontenbal benadrukte dat de verkiezingen voor hem een "tussenmoment" zijn, hoewel hij de laatste dagen voor de verkiezingen ook benadrukte dat het CDA nog weleens zou kunnen verrassen. Bontenbal volgde Wopke Hoekstra op en geniet populariteit binnen de partij zelf, en wil na de verkiezingen het CDA weer wederopbouwen. In het CDA valt te horen dat Bontenbal wél weer een echt christendemocratisch verhaal afsteekt, hoewel hij het grote publiek er dus nog niet mee voor zich won.

"Wij komen terug", zei de lijsttrekker op de uitslagenavond van het CDA tegen zijn partijgenoten. Maar of het CDA gaat werken aan die terugkeer vanuit de oppositie of coalitie, moet nog blijken. Bontenbal gaf eerder aan bij een fors verlies weinig zin te hebben om in een regeringscoalitie te stappen. Van de "reflex" van zijn bestuurderspartij om altijd maar verantwoordelijkheid te nemen, moet hij weinig weten.