Centrale examens, schoolexamens en staatsexamens in 2021: wat is er al bekend?

Het was een bijzonder en bewogen jaar, ook binnen het onderwijs. Door de coronamaatregelen waren er geen centrale examens, wat betekende dat de resultaten van de schoolexamens de basis vormden voor het behalen van het diploma. Een derde van de middelbare scholen gaf dit jaar álle examenkandidaten een diploma, zeker vijf keer meer dan normaal. Dit kwam vooral door extra studietijd en herkansingen. Hoe het er in 2021 uit gaat zien, is nog niet volledig duidelijk.

Het College voor Toetsen en Examens meldt dat het coronavirus ook dit schooljaar grote impact op het onderwijs zal hebben. Alles is erop gericht om het onderwijs en de toetsing en examinering zo goed mogelijk te ondersteunen. Een aantal maatregelen liggen al vast, namelijk dat de Centraal schriftelijk en praktisch examens (cspe’s) dit schooljaar alleen als schoolexamen kunnen worden afgenomen. Ook wordt de termijn voor het aanleveren van schoolexamencijfers verlengd. Verder is de afnameperiode van de flexibele digitale centrale examens vmbo BB en KB verlengd tot uiterlijk 23 juli. Volgens D66-Kamerlid Paul van Meenen moet de spreiding van examens, die nu in een periode van twee weken worden afgenomen, voorkomen dat grote groepen leerlingen urenlang in een gymzaal zitten.

Ook zullen er weer staatsexamens gedaan worden het komende jaar. De Staatsexamen Nt2 gaan door volgens een aangepaste planning. De capaciteit per examen is beperkt door de coronamaatregelen en er zijn rondom de afname hygiënemaatregelen genomen. Waar voor de reguliere examens de centrale examens werden afgeschaft dit jaar, werden vergelijkbare maatregelen getroffen voor de staatsexamens. Het centraal examen werd dit jaar niet gemaakt, maar alle college-examens wel.

Het staatsexamen is bedoeld voor leerlingen die niet op een (reguliere) middelbare school zitten die eindexamens afnemen. Zij willen dan graag een diploma of certificaten halen voor een bepaald niveau of vakken. Hierdoor is het bijvoorbeeld mogelijk om met de juiste certificaten alsnog toegelaten te worden tot een gewenste vervolgopleiding.

Op veel punten lijkt het staatsexamen op het reguliere eindexamen. Er is inhoudelijk geen verschil in wat er wel en niet getoetst wordt. De waarde van het staatsexamendiploma is dus niet anders dan dat van een diploma uit een regulier eindexamentraject. Het grootste verschil tussen beide examens is dat je als leerling zelf verantwoordelijk bent voor de voorbereiding.

Voor de kerstvakantie wordt er vanuit het ministerie een update verwacht over de eindexamens 2021. Er zijn verschillende oplossingen en suggesties bedacht en daar zal zo spoedig mogelijk een keuze uit gemaakt worden.