Cohen bij stille tocht: uitsluiting leidt tot ontmenselijking

Ongeveer 2000 mensen lopen woensdagavond mee in een stille tocht door Amsterdam, voorafgaand aan de Nationale Herdenking op de Dam. De stoet begon bij het Stadhuis en gaat door het hart van de oude Jodenbuurt en dan via de Magere Brug, het Rembrandtplein en het Rokin naar de Dam. Daar is de Nationale Herdenking. De scholieren die meelopen in de stille tocht leggen bloemen bij het Nationaal Monument.

De route van de stille tocht leidt dit jaar voor het eerst langs het Nationaal Holocaust Namenmonument aan de Weesperstraat, waar de namen zijn vereeuwigd van de 102.000 Joden, Sinti en Roma die vanuit Nederland zijn vervolgd en gedeporteerd. Het monument werd vorig jaar onthuld.

Aan het begin van de stille tocht waren er toespraken van oud-burgemeester Job Cohen, die ook voorzitter is van het Amsterdamse 4 en 5 meicomité, en de huidige burgemeester Femke Halsema. Stadsdichter Marjolijn van Heemstra droeg haar gedicht 'Stille Tocht, 4 mei 2022' voor, dat begint met de strofen "Bewegen is de beste vorm van herdenken. Het lichaam herinnert zich wat wij vergeten."

In zijn toespraak wees Cohen op het belang van herdenken, zeker in het licht van de huidige oorlog in Oekraïne. "Laten we herdenken dat radicale uitsluiting begint met een oordeel. Een oordeel of iemand, een groep, erbij hoort. Het begint met geschiedvervalsing, propaganda, en een bordje Verboden voor Joden in het Vondelpark. En het eindigt met ontmenselijking en moord. In Europa zien we nu heel dichtbij waar dat toe kan leiden."

Ook Halsema verwees naar het oorlogsgeweld in Oekraïne: "De herinnering aan de Tweede Wereldoorlog, en de afgrijselijke beelden uit Oekraïne, doen ons de kwetsbaarheid van onze samenleving ten volle beseffen. En het is precies dat besef dat ons sterkt in de overtuiging om telkenmale opnieuw te herdenken."