Cultuurraad adviseert Rijk: investeer 250 miljoen extra

DEN HAAG (ANP) - Steek 250 miljoen euro per jaar extra in cultuur en maak het makkelijker om te investeren in culturele instellingen. Dat adviseert de Raad voor Cultuur aan minister Gouke Moes van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Op verzoek van de minister onderzocht de raad wat nodig is voor een financieel stabielere en weerbare cultuursector.

"De financiering van cultuur en de financiële stabiliteit van culturele organisaties staan in Nederland onder toenemende druk", signaleert de raad in het advies. Om toekomstbestendig en waardevol te blijven voor het grote publiek is financiële stabiliteit volgens de raad van groot belang.

De raad onderzocht onder meer de rijksuitgaven en kwam tot de conclusie dat er een steeds kleiner deel van de Rijksbegroting naar de cultuursector vloeit. In 2005 was het 0,47 procent van de totale begroting, in 2023 nog maar 0,35 procent. Volgens het orgaan komt dat jaarlijks neer op 500 miljoen euro minder dan als de investeringen op het niveau van 2005 waren gebleven. Om die ontwikkeling tegen te gaan, adviseert de raad het Rijk 250 miljoen euro per jaar extra voor cultuur uit te trekken. Begin vorig jaar vroeg de raad nog om 200 miljoen.

Ook blijkt dat voor cultuursubsidies geen standaard inflatiecorrectie wordt toegepast. Het Rijk hanteert daarbij andere regels dan de provincies en gemeenten. Het resultaat is een wirwar van regels en een correctie die vaak te laag uitvalt. "De raad vindt het essentieel voor de financiële stabiliteit en financiële duurzaamheid van culturele organisaties dat er eenduidig beleid wordt ontwikkeld voor de indexatie van subsidies. Dit zou verankerd moeten worden in de bestuurlijke afspraken tussen Rijk, provincies en gemeenten."

Eerdere kabinetten hadden de hoop gevestigd op het verhogen van private investeringen in de sector. Maar die zijn tussen 2005 en 2023 relatief stabiel gebleven op zo'n 400 miljoen euro per jaar. De overheid moet volgens de raad meer nadruk leggen op het belang van cultuur, zowel in woord als in daad. Zo vraagt de raad om een platform waar lokale investeerders en culturele instanties elkaar makkelijk kunnen vinden. Ook vindt de raad dat de zogenoemde Geefwet, die schenkingen van bedrijven en particulieren aan goede doelen fiscaal aftrekbaar stelt, in versimpelde vorm moet blijven bestaan.

De raad heeft ook advies voor culturele instellingen. Zij zouden meer bedrijfseconomisch moeten opereren en zichtbaarder moeten zijn om extra investeringen binnen te halen.