Defensie kijkt of 'dienjaar' minder vrijblijvend moet worden

Het zogenoemde dienjaar waarin jongeren kunnen kijken of een baan bij Defensie iets voor hen is, wordt mogelijk minder vrijblijvend. Defensie laat meerdere scenario's onderzoeken waar een volgend kabinet uit kan kiezen, meldt demissionair staatssecretaris Christophe van der Maat aan de Tweede Kamer.

Vorig jaar begonnen voor het eerst ruim tweehonderd jongeren aan zo'n vrijwillig dienjaar, bedoeld om meer mensen te interesseren voor een carrière bij de krijgsmacht. Dit jaar zijn dat er al 650 en volgend jaar waarschijnlijk duizend.

De Tweede Kamer wil dat het aantal jongeren dat aan een dienjaar begint zo snel mogelijk wordt opgeschaald tot minstens 4000 per jaar. De animo is groot is, ziet Van der Maat, maar het is onzeker of dat haalbaar is op basis van alleen vrijwilligheid.

Nederland kent formeel nog altijd een dienstplicht, al is die sinds 1997 opgeschort. Jongeren krijgen in het jaar dat zij 17 worden nog steeds de dienstplichtbrief. Daarin werden zij dit jaar voor het eerst gewezen op de mogelijkheid van een dienjaar als zij van de middelbare school of van een vervolgopleiding komen.

In het voorstel dat nu wordt uitgewerkt, krijgen jongeren straks bij de dienstplichtbrief een enquête meegestuurd over het dienjaar en een uitnodiging voor een gesprek. In het lichtste scenario is zowel de enquête als het gesprek vrijwillig, maar er wordt ook gedacht aan varianten waarin het dienjaar een verplichtender karakter krijgt.

Dat betekent niet dat de dienstplicht van vroeger terugkeert, zegt een woordvoerder van Defensie. Wel wordt gekeken welke mate van verplichting nodig kan zijn om voldoende mensen aan te trekken die bepaalde vaardigheden hebben waar Defensie behoefte aan heeft.