Dekker: zware crimineel vaker per videoverbinding voor de rechter

Zware criminelen zullen in de toekomst vaker per videoverbinding voor de rechter verschijnen. Dat wil demissionair minister Sander Dekker (Rechtsbescherming). Hij wil ook dat advocaten alleen nog maar als duo's bij gedetineerden in de Extra Beveiligde Inrichting (EBI) langsgaan.

Dekker wil met de videoverbinding het vervoer van zware criminelen beperken. Het vervoer naar de rechtbank en de beveiliging van deze processen kost de politie veel mankracht. Het moet ook voorkomen dat verdachten met elkaar kunnen communiceren en verkleint de kans op ontvluchting tijdens het vervoer, aldus Dekker.

Hij heeft zijn voorstellen maandag naar de Tweede Kamer gestuurd. Hij heeft voor zijn plannen onder meer naar Italië gekeken, hoe daar de zware criminelen van de maffia worden berecht en gedetineerd.

De zwaarste criminelen zitten in de EBI in Vught. Hier komt een videovoorziening zodat de gevangenen niet meer naar de rechtbank hoeven te worden vervoerd. "Deze buitengewone groep gedetineerden vraagt om een buitengewone aanpak", aldus Dekker.

De burgemeester van Vught vraagt al langer om maatregelen om het vervoer van gedetineerden uit de EBI naar rechtbanken te beperken. Het zorgt voor ernstige verkeersoverlast en grote veiligheidsrisico's voor de inwoners van zijn gemeente.

Dekker laat weten dat er vier justitiële complexen komen waar detentie en berechting gecombineerd kunnen worden. Naast Vught zal een hoog beveiligde zittingslocatie in Lelystad de Bunker in Amsterdam-Osdorp vervangen en komt er in Vlissingen zoals eerder aangekondigd een nieuwe EBI, die in 2028 gereed moet zijn. In het Justitieel Complex Schiphol komen extra beveiligde cellen zodat verdachten hier kunnen overnachten tijdens een proces.

Dekker wil ook het toezicht op advocaten versterken. Het toezicht gaat van een lokale deken over naar een centraal orgaan. Hij vindt verder dat advocaten niet meer cliënten moeten bijstaan met wie zij een nauwe persoonlijke of familieband hebben. Dekker roept de Nederlandse Orde van advocaten hierover het gesprek aan te gaan. Vorige maand werd in de EBI in Vught de neef van Ridouan Taghi opgepakt. Deze man is ook een advocaat van Taghi.

Net als advocaten zal ook ambtelijk bezoek aan gedetineerden van de EBI alleen nog maar maar in duo's mogen. Het gaat dan bijvoorbeeld om reclasseringsambtenaren. De minister wil verder de mogelijkheden van deze groep gevangenen beperken om financiële transacties te doen of een bedrijf op te zetten.

De Nederlandse Orde van Advocaten zegt erop te vertrouwen dat in het gesprek met de minister de "noodzakelijke balans" wordt gevonden "tussen het belang van de aanpak van ondermijning enerzijds, en behoud van belangrijke verdedigingsrechten anderzijds". Sommige voorstellen van de minister vormen volgens de orde een inperking van essentiële rechten, zoals het recht op vrije advocaatkeuze.