Dijkgraaf: fouten bij afhandeling melding klokkenluider NPO

Toen een klokkenluider een melding maakte over mogelijke misstanden bij de Nederlandse Publieke Omroep (NPO), is een schijn van belangenverstrengeling ontstaan rond de hoogste ambtenaar van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Dit komt doordat deze secretaris-generaal "niet transparant is geweest in het melden van haar vriendschappelijke relatie" met toenmalig NPO-baas Shula Rijxman. Bij de afhandeling zijn fouten gemaakt, geeft minister Robbert Dijkgraaf toe na een rapport over de kwestie van de ADR, de accountants van het Rijk.

Rijxman, nu wethouder in Amsterdam, had een vriendschappelijke relatie met deze ambtenaar, die de melding in behandeling nam in de zomer van 2020. Achteraf zegt de klokkenluider nooit naar het ministerie te zijn gegaan als hij of zij kennis had gehad van de privérelatie. Dijkgraaf erkent dat het voorval tot een "onveilig gevoel" bij de melder leidde.

Een aantal zaken in het proces is "niet correct" verlopen, voegt Dijkgraaf toe. "Allereerst zijn de vanuit mijn ministerie zelf voorgestelde procedures voor deze melding niet volledig gevolgd." Zo had de melder in contact gebracht moeten worden met iemand die "afstand van de mediaportefeuille" had. Ook had het gesprek goed moeten worden vastgelegd. Volgens de onderzoekers van ADR was er geen notulist aanwezig en waar daar ook bewust voor gekozen.

"Een situatie als deze mag zich niet nog eens voordoen", concludeert de bewindsman. "We zijn het aan de melder en het belang van meldingen verschuldigd dat we vanuit OCW nu werken aan verbetering."

Een van de conclusies in het rapport is dat het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap wel een algemene, maar geen specifieke procedure heeft die beschrijft hoe een dergelijke melding moet worden afgehandeld. Voor minister Dijkgraaf is dat aanleiding de procedures aan te scherpen en te zorgen dat die bekend zijn bij al zijn ambtenaren.

De Auditdienst Rijk (ADR), die het dossier onderzocht naar aanleiding van onderzoek door BNR, concludeert niet dat er "niet te goeder trouw is gehandeld", zegt Dijkgraaf. Hij heeft dan ook geen reden om te twijfelen aan de integriteit van de topambtenaar.