Dijsselbloem: gebrek aan kennis over bevingen maakte chagrijnig

Besluiten over de gaswinning, bijvoorbeeld voor het jaar 2013, werden op basis van gebrekkige kennis over aardbevingen genomen, zegt oud-minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem. Dat leidde tot frustratie bij het kabinet-Rutte II.

"We kwamen erachter, en daar was ik echt chagrijnig over, dat de kennis in Nederland over aardbevingen, risico's op aardbevingen, gevolgen van gaswinning, zeer beperkt was. Ook bij de instituten die daar de kennis over zouden moeten hebben", zegt Dijsselbloem tijdens zijn verhoor door de parlementaire enquêtecommissie die de gaswinning in Groningen onderzoekt.

De commissie hield Dijsselbloem adviezen van ambtenaren voor over het gasbesluit voor 2013, het jaar na de zware beving bij Huizinge. "Wij menen dat doorproduceren te verantwoorden is, omdat de positieve gevolgen van het stopzetten van de productie, minder kans op bevingen, kleiner zijn dan negatieve gevolgen", schreven zijn ambtenaren. Met negatieve gevolgen worden consequenties voor de begroting bedoeld.

Dijsselbloem was tussen 2012 en 2017 minister van Financiën, en ging onder meer over de opbrengsten van de winning, de gasbaten genoemd. Stoppen met gas boren zou 10 miljard kosten, becijferden zijn ambtenaren. "De economische en juridische gevolgen zijn groot", schreven zij aan de toenmalige bewindsman. De schade van bevingen valt aan de andere kant "in het ergste geval wel mee: het gaat om vallende kopjes en lichte schade", meenden zij.

Dat soort adviezen nam Dijsselbloem naar eigen zeggen met "een flinke korrel zout". Ze waren in sommige gevallen "echt slecht onderbouwd", omdat Nederland volgens hem dus te weinig kennis in huis had over aardbevingen en de gevolgen van de winning. In 2013 werd veel gas gewonnen. Het kabinet wilde veertien onderzoeken afwachten voordat er een besluit over verlaging van de winning zou worden genomen.

Dijsselbloem geeft toe dat de gevolgen voor de begroting invloed hadden op de besluiten over gaswinning. Eind 2012 stond de economie er slecht voor, verklaarde Dijsselbloem, en Nederland moest van de Europese Unie zijn huishoudboekje op orde brengen. "Natuurlijk speelt hoe het met de begroting gaat een rol. In mijn hele periode speelde dat." Daarnaast hadden de partijen die het kabinet in de Eerste Kamer aan een meerderheid hielpen (D66, ChristenUnie en SGP) zelf ook wensen voor investeringen. Daar moest geld voor gevonden worden.