Discussie over verkiezingen in coronatijd laait verder op

IC-baas Diederik Gommers sluit niet uit dat deskundigen zullen afraden om de verkiezingen voor de Tweede Kamer, medio maart, gewoon te houden. Dat zei hij in 1 op 1 op Radio1. De besmettingscijfers zouden er eventueel aanleiding toe kunnen geven.

"Het zou zo kunnen zijn dat wij zeggen, luister eens, het gaat echt de verkeerde kant op, ja jongens, dat moeten we niet doen dadelijk in maart." Hij benadrukte dat het nu nog niet het moment daarvoor is.

Gommers wil eerst de komende twee weken aanzien, en speciaal bekijken wat de zogenoemde "Britse variant" dan doet. Hij heeft nu "geen modellen" hoe de situatie in maart zal zijn.

De Leidse staats- en bestuursrechtgeleerde Wim Voermans twitterde maandag ook over de verkiezingen en de risico's onder de huidige omstandigheden: "Kunnen we in deze snel oplaaiende coronagolf nog wel gewoon TK#verkiezingen hebben midden maart? Wordt het risico niet te groot? Als we uit willen stellen (zeg met 6 maanden), dan moeten we dat nu beslissen: nu het nog kan."

Er zijn al wel verschillende plannen om de verkiezingen zo veilig mogelijk te laten verlopen. De stemlokalen worden zo ingericht dat kiezers en stembureauleden 1,5 meter afstand kunnen houden en de stembureauleden moeten een gezondheidscontrole ondergaan. Ook kiezers moeten vooraf vragen beantwoorden.

Kiezers vanaf 70 jaar kunnen volgens deze plannen per brief stemmen en iedereen kan zoals altijd natuurlijk ook iemand machtigen. In een beperkt aantal stembureaus per gemeente kunnen kiezers al op maandag 15 maart en dinsdag 16 maart terecht, een dag voor de 'echte' verkiezingsdag.

In Nederland zijn de Kamerverkiezingen nog nooit uitgesteld. In 2002, na de moord op Pim Fortuyn, is het wel overgewogen, maar dus niet gebeurd. Gemeenteraadsverkiezingen zijn wel eens uitgesteld, met name in 1953, na de Watersnoodramp. Toen volgde uitstel in 36 gemeenten.

De officiële kandidaatstelling is op 1 februari. De Kiesraad komt op 5 februari bijeen om te praten over de komende verkiezingen. Voor het uitstellen van de Kamerverkiezingen zou een spoedwet moeten worden aangenomen. Nieuwe verkiezingen zouden uiterlijk een jaar later mogen worden gehouden. Onder bepaalde omstandigheden mag een kabinet namelijk maximaal vijf jaar blijven zitten, aldus de Kiesraad.