'Driehoek Utrecht had eerder moeten opschalen'

De burgemeester van Utrecht, de hoofdofficier van justitie en de districtschef van de politie, de zogenoemde driehoek, hadden bij de tramaanslag in maart van dit jaar sneller moeten opschalen. "Dit zou de crisisorganisatie hebben geholpen qua aandacht voor de maatschappelijke impact", concludeert het COT. Dat is het Instituut voor Veiligheids- en Crisismanagement, dat onderzoek deed naar het handelen van de driehoek en alle hulpverleners op de dag van de aanslag.

Ook was eerder opschalen de communicatie tussen allerlei verschillende instanties ten goede gekomen. In de praktijk volgde eerst een overleg tussen burgemeester Jan van Zanen, de hoofdofficier van justitie en de hoogste chef van de politie. "Parallel hieraan kan een GRIP 3 al worden opgestart", concludeert het COT. Dan hadden de burgemeesters uit de regio gelijk kunnen aanhaken en 'mee kunnen groeien in het incident'.

Na de tramaanslag op 18 maart van dit jaar werd het dreigingsniveau in Nederland voor het eerst verhoogd naar het allerhoogste niveau. Na het schietincident werd direct rekening gehouden met een terroristisch motief. Dat was voor het eerst. "De combinatie was uniek. Daar was nog niet op geoefend", stelt burgemeester Jan van Zanen.

Hij miste een algemene checklist hoe te handelen in het geval van dit hoogste dreigingsniveau. "Dan doe je dit, dit en dit. Dat je kunt afvinken. Dat bestaat nog niet." Hij wil leren van de waardevolle lessen die het rapport stelt. Het sterkt hem dat het COT dat vindt dat de crisisorganisatie "adequaat en actief heeft gehandeld en logische besluiten heeft genomen."

Burgemeester Van Zanen: " Wij moeten informatie beter delen. We hadden het advies om binnen te blijven duidelijker moeten omschrijven. Welke maatregelen wij hadden genomen, waar die golden en hoe lang ze van kracht zouden zijn."

Volgens Van Zanen maakt de enorme hoeveelheid aan desinformatie het werk ontzettend ingewikkeld. "Ik heb veel berichten terzijde geschoven. Behalve het 'ben je veilig pap' van mijn kinderen." Volgens Rob van Bree, hoofd operatiën van de politie Midden-Nederland, is de stroom aan informatie een van de dilemma's waarmee zijn organisatie te maken had. "Dit drukt enorm op de organisatie. Hoe kunnen wij de hoeveelheid berichten voortaan beter stroomlijnen?"