Het is onzeker of een zogenoemde emissiearme stal voor varkens of pluimvee wel echt leidt tot minder stikstofuitstoot. Dat heeft de Raad van State woensdag bepaald. Vorig jaar haalde de hoogste bestuursrechter al een streep door het effect van dezelfde emissiearme stallen voor melkvee. Volgens de Raad van State wordt de werkelijke stikstofuitstoot in een emissiearme stal waarschijnlijk onderschat, aangezien het onzeker is of deze stallen in de praktijk doen wat ze beloven.
Emissiearme stallen golden tot voor kort als een goede oplossing voor het verminderen van de stikstofuitstoot. Veel boeren hebben geïnvesteerd in zo'n stal. Maar wetenschappelijke onderzoeken toonden aan dat de afname van ammoniakuitstoot in werkelijkheid tegenviel en dat dus niet geconcludeerd kon worden dat een emissiearme stal geen schade aan de natuur veroorzaakt. Een bedrijf met een emissiearme stal mag daarom niet zomaar uitbreiden of een natuurvergunning krijgen, aldus de Raad van State. Dat geldt sinds woensdag dus niet alleen voor melkveehouders, maar ook voor varkens- en pluimveehouders.
De Raad van State boog zich over zeven zaken in Overijssel. Milieuorganisatie Mobilisation for the Environment (MOB) en de Vereniging Leefmilieu kwamen in beroep tegen vergunningen die de provincie Overijssel afgaf. Volgens de advocaat van beide organisaties betekent de uitspraak van de hoogste bestuursrechter dat er "in de afgelopen twintig jaar duizenden bedrijfsuitbreidingen zijn vergund op basis van onbetrouwbare staltechniek. Daar zijn tientallen miljoenen euro's subsidie mee gemoeid." Provincies gaven jarenlang subsidie voor het aanbrengen van emissiearme stalvloeren.
De hoogste bestuursrechter realiseert zich dat de uitspraken over pluimvee- en varkensstallen het verlenen van een natuurvergunning voor veehouderijen bemoeilijkt en vertraagt. "Maar de strenge Europese natuurbeschermingsregels waaraan Nederland zich heeft gebonden laten een andere uitkomst niet toe", aldus de Raad van State. De raad noemt het daarom belangrijk dat het aangekondigde nieuwe onderzoek naar de effectiviteit van emissiearme stallen snel duidelijkheid biedt.