Europese Commissie vraagt Kroes opheldering over stiekeme lobby

De Europese Commissie vraagt voormalig Eurocommissaris Neelie Kroes om opheldering over stiekem lobbywerk. Kroes lobbyde voor het Amerikaanse platformbedrijf Uber, onthulden onderzoeksjournalisten zondag.

De commissie heeft besloten Kroes aan te schrijven met een verzoek "om tekst en uitleg over de informatie die in de media is verschenen", zegt een woordvoerder. "We zijn natuurlijk bezig de informatie die naar buiten is gebracht te analyseren."

Op een mogelijke sanctie voor de VVD-prominent, zoals het inhouden van pensioen, wil de commissie niet vooruitlopen. "Wij zijn natuurlijk niet een instelling die overhaast conclusies trekt." Het dagelijks bestuur van de EU wil verder ook niets kwijt over de correspondentie met Kroes.

De nu 80-jarige Kroes lobbyde in 2015 en 2016 voor Uber terwijl de commissie haar uitdrukkelijk had verboden om voor het techbedrijf te gaan werken, komt naar voren in Uber-documenten en berichten waarop onderzoeksjournalisten de hand hebben gelegd. Ze zou bijvoorbeeld hebben geprobeerd het beleid voor de taximarkt ten gunste van Uber te beïnvloeden.

Bijna meteen nadat Kroes in 2014 was afgezwaaid als Eurocommissaris, begon ze zich voor Uber in te zetten, valt op te maken uit de zogenoemde UberFiles. Die informele activiteiten probeerde ze eind 2015 om te zetten in een formele adviesfunctie, maar dat mocht niet van de commissie. Dat zou belangenverstrengeling in de hand kunnen werken, omdat ze nog maar kort voordien zelf beleid maakte. Onmiddellijk na het verstrijken van de afkoelperiode die de commissie instelde, ging Kroes alsnog officieel voor Uber werken.

Kroes ontkent dat ze voordien al informeel voor Uber werkte. Wat ze op dat terrein deed, was onderdeel van haar werk als wegbereider voor start-ups in Nederland, beweert ze tegenover de verslaggevers van Investico, Trouw en het Financieele Dagblad die de kwestie aan het licht brachten.

Haar bijbanen brachten de politica, die als minister en Eurocommissaris onder meer infrastructuur, mededinging en digitalisering onder haar hoede had, al eerder in opspraak. Zo bleek ze tijdens haar Brusselse tijd jarenlang ook betrokken te zijn geweest bij een offshore-bedrijf op de Bahama's, zonder dat behoorlijk te melden. Naderhand waren het vooral haar banden met Uber die tot gefronste wenkbrauwen leidden.