Expert bezorgd over idee dat je met elk gewicht gezond kunt zijn

Het is heel belangrijk dat mensen met overgewicht minder negatief benaderd worden, zegt hoogleraar psychologie van eetgedrag Anne Roefs op Wereld Obesitas Dag. Maar ze maakt zich ook zorgen over de mogelijk schadelijke effecten van levensstijlideeën als 'health at every size', als die ertoe leiden dat mensen met overgewicht een poging tot afvallen uitstellen.

'Health at every size' betekent 'gezondheid op elk gewicht', wat wil zeggen dat het niet belangrijk is hoe zwaar iemand is, maar of diegene gezond leeft, zo legt Roefs uit. Ze benadrukt dat discriminatie van mensen met overgewicht vreselijke gevolgen kan hebben. "Het is bekend dat mensen met obesitas minder kans hebben om aangenomen te worden na een sollicitatiegesprek en minder geld verdienen. Mensen lijden onder zulke stigmatisering."

Maar als deze verandering van denken over overgewicht en obesitas ertoe leidt dat mensen denken dat afvallen niet nodig is, dan wordt het volgens de hoogleraar aan de Universiteit Maastricht "gevaarlijk". Het idee dat het niet uitmaakt hoeveel je weegt klopt namelijk niet, stelt ze. "Obesitas is nooit gezond." Mensen met overgewicht hebben, ook als ze een gezonde bloeddruk hebben en geen diabetes, een hoger risico op het ontwikkelen van allerlei gezondheidsproblemen. Gezond in élke maat is dus "een mythe", zegt Roefs.

Of bewegingen als 'health at every size' of 'body positivity' ('lichaamspositiviteit': het idee dat alle lichamen er mogen zijn) ook daadwerkelijk de schadelijke invloed hebben waar Roefs voor waarschuwt, is moeilijk te onderzoeken, legt ze uit. "Het is niet ethisch om tegen een groep mensen te zeggen: 'we gaan jullie blootstellen aan die bewegingen om te kijken of je gewicht dan toeneemt'." Bovendien spelen er ontzettend veel factoren mee bij het ontstaan van overgewicht, waaronder genen en natuurlijk sociaal-maatschappelijke invloeden zoals het voedselaanbod.

Vooral zorgverleners, zoals huisartsen of diëtisten, zouden mensen met overgewicht erop moeten blijven wijzen dat afvallen belangrijk is en mensen daarin ook goed begeleiden, vindt Roefs. Overigens wijst ze erop dat een gezonde levensstijl niet alleen belangrijk is voor mensen met overgewicht. Wie een gezond gewicht heeft en zijn of haar gewone dieet zou vervangen door bijvoorbeeld drie donuts per dag, krijgt wellicht niet zo heel veel calorieën binnen, maar is tóch heel erg ongezond. "Gezond eten is belangrijk voor iedereen."