Extra toezicht op JJI's stopt, maar niet alle zorgen van de baan

De verschillende betrokken inspecties stoppen na twee jaar met hun speciale "intensieve" toezicht op de JJI's, de justitiële jeugdinrichtingen voor jongeren tot 23 jaar die verdacht worden van of veroordeeld zijn wegens een delict. De Inspectie Justitie en Veiligheid, de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd, de Nederlandse Arbeidsinspectie en de Inspectie van het Onderwijs waren al sinds vijf jaar ongerust over capaciteits- en personeelstekorten in de inrichtingen, maar zien nu toch verbeteringen. Dat betekent niet dat alle zorgen ook allemaal voorbij zijn.

Volgens de inspecties is "de afgelopen tijd veel ondernomen om de personele bezetting binnen de instellingen op peil te brengen". Ze vinden het echter noodzakelijk om "de vinger aan de pols te houden" als het gaat om "blijvende knelpunten". Daaronder zijn arbeidsomstandigheden, het pedagogisch klimaat, onderwijs en de behandeling van jongeren en toch ook nog wel die personele bezetting.

Niettemin is bijvoorbeeld het aantal groepsleiders per leefgroep verhoogd van twee naar drie en is er een maximum (30 procent) gesteld aan het aantal inhuurkrachten dat een instelling over de vloer mag halen. Hiermee is volgens de inspecties "de weg naar verbetering" ingeslagen. Het is nu aan de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) om te volgen "hoe de maatregelen uitpakken".

De inspecties roepen de verantwoordelijke minister intussen op om zo snel mogelijk voldoende hoog beveiligde plekken te regelen, nu en voor de toekomst, want door bijvoorbeeld verbouwingen kan het hieraan gaan schorten. Ook moeten dagprogramma's voor de jongeren zo min mogelijk worden afgeschaald, want die zijn belangrijk voor hun behandeling. "Zo'n alternatief dagprogramma kan als tijdelijke maatregel worden ingezet als er te weinig personeel is, zo heeft de minister voor Rechtsbescherming bepaald. Maar het moet geen structurele oplossing worden", waarschuwen de inspecties.

Ze maken zich intussen ernstige zorgen over de sluiting deze maand van Rijks Justitiële Jeugdinrichting Horsterveen, zeggen de inspecties verder. "De daar verblijvende jongeren worden in een huis van bewaring met volwassenregime geplaatst. Dat is onwenselijk. Volgens het jeugdstrafrecht moet het aanbod aan zorg, activiteiten, onderwijs en begeleiding gericht zijn op de ontwikkeling van de jongere." De inspecties gaan kijken naar de situatie in het nieuwe onderkomen, het Justitieel Complex Zeist.