Gasprijzen gaan opnieuw door het dak

De afgelopen week zijn de gasprijzen flink toegenomen. De spanning over een mogelijke Russische invasie in Oekraïne nam eind vorige week al toe. Top EU-regeringsleiders reageerden vervolgens zaterdag dat bij een Russische inval er zeker geen toestemming komt voor de ingebruikname van Nord Stream 2, oftewel de tweevoudige onderzeese pijpleiding voor het transport van Russisch aardgas door de Oostzee naar Duitsland. Dinsdag bevestigde de nieuwe Duitse minister van Energie dit nog eens. Ook het weer zit niet mee, want de windkracht nam dag na dag af deze week en dat leidde tot hoger gasverbruik door gascentrales. Ondanks het zachte winterweer, blijven de energiekosten daardoor hoog. Wat heeft dat voor een gevolgen voor Nederlandse huishoudens?

Misschien toch maar een extra warme trui aantrekken en met een plaid

op de bank? Dat lijkt op dit moment een betere manier om warm te blijven dan het hoger zetten van de verwarming. Een megawattuur gas kost deze week zo’n 119 euro op de Nederlandse groothandelsmarkt waar energieleveranciers hun gas inkopen. Dat is ongeveer even hoog als tijdens de piek in oktober. De gasprijzen stegen toen tot recordhoogte door een combinatie van factoren. De grootste reden was dat de gasvoorraden in Europa dit jaar historisch klein zijn en de vraag naar gas enorm hoog is doordat de economie in veel landen weer aan het stijgen is. Om die reden dreigt bij een strenge winter daarom een tekort, waardoor de prijs omhoog wordt geduwd.

Na de piek leek de grootste paniek weg te zijn en daalden de prijzen vanaf halverwege de oktobermaand. Die rust blijkt echter van korte duur. De Russische troepenopbouw vlakbij de grens van Oekraïne zorgt voor veel spanningen. Wanneer er echt een conflict uitbreekt, zijn de gevolgen groot. Een belangrijke gaspijplijn vanuit Rusland naar de EU loopt namelijk dwars door Oekraïne en als die leveringen stil komen te liggen is er grote kans op een tekort in Europa.

De energierekening zal voor de meeste huishoudens de komende tijd flink stijgen. Energieleveranciers rekenen de hogere inkoopprijzen namelijk door aan hun klanten en iedereen met een variabel contract of met een contract dat vernieuwd moet worden, gaat daardoor meer geld neerleggen. Om die reden heeft het kabinet laten weten 3,2 miljard euro vrij te hebben gemaakt om alle huishoudens deels te compenseren voor de hogere energierekening. Daarnaast krijgen huishoudens met een inkomen op of net boven het sociaal minimum via de gemeente minstens 200 euro extra.

Milieudefensie, FNV en De Woonbond hadden liever een aanpassing van de huurtoeslag gezien. "Daarvoor moet je één knopje omzetten bij de Belastingdienst en pak je alle mensen met lage inkomens", zegt Bas Weegberg van de FNV in een interview met NOS . "Nu moeten 350 gemeenten een nieuwe regeling uit de grond te stampen voor de overige groepen met een laag inkomen. Dat is bureaucratisch en lastig uitvoerbaar." Verder hadden ze graag een Warmtefonds willen oprichten, waarmee de huizen met de slechtste energielabels worden geïsoleerd. "Anders moet je volgend jaar weer de mensen compenseren. Op de lange termijn bespaart de overheid daarmee geld."