Gebruiksverbod dreigt voor verschillende historische zeilschepen

Verschillende historische zeilschepen hebben mogelijk voor 1 april niet de benodigde papieren om vanaf dan gebruikt te mogen worden. De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) meldt woensdag dat de schippers van circa tachtig schepen zich nog niet hebben gemeld voor een verplicht aanvullend onderzoek, dat voor die datum afgerond moet zijn. Bij de onderzoeken die al wel zijn gedaan, bleken in verschillende gevallen kostbare reparaties nodig.

Begin december werd bekend dat er een extra inspectie zou komen naar de mast en de tuigage van de boten van de historische bruine vloot. In totaal gaat het om 236 zeilschepen. Voor het nieuwe vaarseizoen begint, op 1 april, moet de controle zijn afgerond. Aanleiding voor de extra inspectie is een rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid, die onderzoek deed na twee dodelijke ongevallen met zeilschepen in 2022. In beide gevallen brak een giek af.

Eind februari is van een derde van de schepen de onderzoeken afgerond en staat een derde gepland. Maar met de rest van de schippers moet er nog contact komen, aldus de projectleider bij de ILT, Lex Borst. "Die gaan we de komende tijd benaderen om te vragen wat de problemen zijn."

Blijven ze in gebreke, dan krijgen de betreffende schepen waarschijnlijk een gebruiksverbod per 1 april, zegt Borst. Dan mag het schip niet meer varen of worden gebruikt als Airbnb. Meerdere partijen kunnen controleren of deze schepen toch stiekem worden gebruikt, zoals de ILT, de waterpolitie en Rijkswaterstaat. Ieder schip heeft een uniek kenteken en wie er toch mee gaat varen, loopt het risico zijn certificaat kwijt te raken, aldus Borst. "En ik heb begrepen dat verzekeringsmaatschappijen het schip dan niet meer verzekeren."

Het slechte weer en de harde wind de afgelopen tijd hebben bij de ILT ook voor achterstand gezorgd. Voor de al ingeplande onderzoeken zal alles op tijd in orde zijn, maar voor de tachtig van wie nog niks is vernomen wordt het mogelijk "kielekiele: hoe langer ze wachten, hoe lastiger het wordt", zegt Borst. Zo is tijd nodig om het zogenoemde tuigboek te beoordelen. En gebreken die bij het onderzoek aan het licht komen, moeten ook tijdig zijn hersteld.

Van de schepen die al zijn gecontroleerd, bleken er volgens Borst tussen de tien en twintig kostbare reparaties nodig te hebben, zoals de vervanging van een mast of giek. Of dat betekent dat vorig jaar sprake was van levensgevaarlijke situaties, durft Borst niet zo te zeggen. "Maar we hebben wel een paar keer een giek moeten afkeuren", zegt hij.