Gedenkteken in Concertgebouw voor Joodse musici onthuld

In het Concertgebouw in Amsterdam is de grote plaquette officieel onthuld waarmee Concertgebouw en Concertgebouworkest samen zeventien Joodse orkestleden eren. Ze werden in de Tweede Wereldoorlog ontslagen en drie van hen overleefden de holocaust niet: contrabassist Samuel Gompertz, altviolist Jacques Muller en violist Simon Fürth.

Het gedenkteken was al eerder aangebracht. De uiteindelijke onthulling was te horen in het KRO-NCRV programma 'De Ochtend van 4’ op NPO Radio 4, dat juist deze week een podcast lanceerde ter ere van componist Marius Flothuis. Hij werkte bij het Concertgebouw, maar werd in de oorlog ook ontslagen.

"Het Concertgebouw was bepaald geen baken van verzet, absoluut niet. Een smet op onze geschiedenis en dat zullen we moeten blijven dragen. Ik hoop dat de plaquette een vorm van eerherstel is", aldus Simon Reinink, directeur van het Concertgebouw.

"Eigenlijk werd alles wat verwees naar de Joodse orkestleden zoveel mogelijk gewist, er werd niet over gesproken, en dat is wat eigenlijk nog wel het meest opvallend is: dat destijds het bestuur geen duidelijk standpunt innam. Het bestuur was er voor het hele orkest, dus ook voor de Joodse orkestleden, maar het werd een beetje gelaten", zegt orkestdirecteur David Bazen.

Het Concertgebouw kreeg in april 1941 de opdracht van de bezetter om alle Joodse orkestleden te ontslaan. Een jaar later meldde het Concertgebouw alle niet-Joodse orkestleden aan bij de zogenoemde Kultuurkamer, omdat ze zo konden blijven spelen. Flothuis, assistent-artistiek leider en getrouwd met een half-Joodse vrouw, weigerde, werd ontslagen en ging in het verzet.