Het is in de praktijk goed te regelen om straks celmateriaal af te nemen van verdachten van een ernstig misdrijf, nog voordat zij zijn veroordeeld. Het gaat dan om iedere verdachte die is aangehouden en na een verhoor of na een inverzekeringsstelling wordt heengezonden, maar toch verdachte blijft, of nog langer wordt vastgehouden. Demissionair justitieminister Ferd Grapperhaus had al eerder aangegeven dat hij daar voorstander van is, maar het is ook haalbaar, schrijft hij in een brief aan de Tweede Kamer.
Het afgenomen lichaamseigen materiaal wordt dan niet in de huidige DNA-databank opgeslagen, maar op een andere plek. Het wordt alleen bewaard en nog niet gebruikt. In de huidige DNA-bank wordt alleen materiaal opgeslagen van mensen die zijn veroordeeld voor bepaalde ernstige misdrijven. Probleem is dat dit nogal eens mislukt, omdat veroordeelden alweer op vrije voeten zijn of in hoger beroep zijn gegaan en dan onvindbaar zijn. De politie moet dan veel moeite doen om ze op te sporen.
Grapperhaus heeft op verzoek van de Kamer laten onderzoeken of en hoe de afname in een eerder stadium kan plaatsvinden. Aanleiding waren de misdaden van Bart van U. die zijn zus ombracht en oud-minister Els Borst doodde. Van hem was geen DNA-materiaal afgenomen terwijl dat wel de bedoeling was, zodat de politie sneller op zijn spoor zou zijn gekomen.
Uit onderzoek blijkt volgens de minister dat er een "robuust werkproces" kan worden opgezet als wordt gekozen voor een uitbreiding naar verdachten. Het gaat dan om de afname, de opslag, het beheer, het transport en de vernietiging van het materiaal. Dat laatste gebeurt als de betrokkene niet wordt veroordeeld. Pas na een veroordeling wordt het DNA-materiaal overgeheveld naar de bestaande DNA-databank.
Op de nieuwe manier zou 99 procent van de DNA-profielen van veroordeelden uiteindelijk in de databank komen, in plaats van de 87 procent nu. Volgens Grapperhaus zou het per jaar gaan om 40.300 zogeheten conservatoire afnames. Als er alleen celmateriaal wordt afgenomen bij verdachten die in verzekering worden genomen, gaat het om 18.800 afnames per jaar bij verdachten.