Groningen eist miljardenpakket voor inlossen ereschuld gaswinning

Groningen eist een maatregelenpakket van minimaal 30 miljard euro voor het inlossen van de zogenoemde 'ereschuld' die ontstaan is door de gaswinning. Het miljardenpakket komt bovenop de kosten voor het versterken van panden en het herstellen van de schade, meldt de provincie, die hierover met het Rijk in gesprek wil.

Groningse gemeenten, de provincie en de waterschappen stelden deze week het pakket vast. Aanleiding zijn de recente bevindingen van de parlementaire enquêtecommissie naar de gaswinning in Groningen. Die concludeerde vorige maand dat Nederland een ereschuld heeft aan Groningers. Het land heeft jarenlang geprofiteerd van het gasveld onder de provincie, maar Groningers zitten met de lasten en de kosten. Een lange reeks missers en volgens de commissie verkeerde prioriteiten hebben uiteindelijk geleid tot "rampzalig" leed in de regio.

Volgens de provincie Groningen bestaat het pakket uit vier delen die "onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn": schadeherstel en versterking, leefbaarheid en voorzieningen, Groningen aardgasvrij en investeren in een nieuw perspectief voor Groningen.

"Kort na de presentatie van de parlementaire enquêtecommissie gaven wij op hoofdlijnen aan wat wij van het Rijk verwachten", zegt commissaris van de Koning René Paas. "Het pakket dat wij nu op tafel leggen is een eerste concrete stap naar het invullen van de ereschuld aan Groningen. Het moet ervoor zorgen dat het werk van de commissie niet in de la belandt, maar het begin is van echte oplossingen voor Groningen."

Groningen wil allereerst dat schadeherstel en versterking "milder, makkelijker en menselijker" wordt. Daarnaast moet er gewerkt worden aan perspectief voor de Groningers. Zo moet er onder meer geld gestoken worden in voorzieningen in dorpen en wijken en in de mentale gezondheid van inwoners. Het gaat onder andere om investeringen in innovatie, onderwijs, arbeidsmarkt en infrastructuur. En Groningen wil tegen 2035 aardgasvrij zijn.

Voor de 30 miljard euro wil de regio Groningen dat er een wettelijk verankerd fonds komt voor de duur van minimaal 30 jaar. Daarnaast wordt met de volksvertegenwoordigers en inwoners van Groningen verder gepraat over het invullen van het maatregelenpakket.

In het plan met de titel 'Ereschuld: herstel en perspectief voor Groningen' wordt er onder andere op gewezen dat de totale inkomsten van de gaswinning uit het Groningenveld voor de Staat 363 miljard euro bedroegen. Daarvan kwam 1 procent in Groningen terecht.