Halsema: alternatieve feiten komen niet uit de lucht vallen

De gevestigde orde voedt zelf het wantrouwen dat sommige mensen hebben. Dat zegt Femke Halsema, burgemeester van Amsterdam. "Alternatieve feiten en het dedain voor experts zijn niet uit de lucht komen vallen", stelde Halsema maandag bij de opening van het academisch jaar van de Universiteit van Amsterdam.

Halsema zei in een toespraak dat nepnieuws voortkomt uit "diepe angst en wantrouwen" tegen de gevestigde orde. Het establishment geeft mensen aanleiding tot wantrouwen, aldus de burgemeester. Cijfers worden volgens Halsema niet gebruikt om mensen te helpen, maar om ingezet beleid te rechtvaardigen. "Zielloze technocratie heeft een monster gebaard en dat heet 'alternative facts'. En dat mag het bestuurlijke establishment, en voor de duidelijkheid: daartoe reken ik ook mezelf, zich aantrekken."

De burgemeester hekelde onder meer de avondklok die werd ingesteld in de beginfase van de coronapandemie. Ze noemde de regel "buitengewoon discutabel, aangezien er geen enkele informatie beschikbaar was over het effect van een avondklok op het gedrag van mensen". Mensen die gegronde bezwaren tegen de "verregaande vrijheidsinperking" hadden, werden vervolgens "gediskwalificeerd als ontkenners van de ernst van het probleem. Het is niet gek dat dit tot groot wantrouwen leidt."

Het antwoord op nepnieuws is meer openbare debatten met meningen die "ongemak" veroorzaken, stelde Halsema. "Grote, echte problemen verdienen nuance, nieuwsgierigheid, twijfel. Zij verdienen een openbare zoektocht naar waarheid, naar begrip, naar consensus door het ongemak van tegengestelde en afwijkende stellingnamen toe te laten en elkaar daarover kritisch te bevragen."