Hans van Tellingen: "De lockdown redt geen levens, maar creëert alleen maar schade"

Hij noemt het bijna ‘mensvijandig’ wat er momenteel gebeurt als gevolg van de aanhoudende beperkende overheidsmaatregelen en de impact die deze hebben op winkeliers en de horeca. “Maar misschien kan je dat woord beter niet in het interview zetten.” Waarom niet? “Onethisch, inhumaan zijn iets nettere woorden”. Hans van Tellingen vindt dat we dit de mensen niet aan kunnen doen. “De schade is veel groter dan wat er getracht wordt om op te lossen. De winkels en de horeca moeten gewoon morgen weer open. “ In de rubriek Een ander geluid: eigenaar van Strabo en schrijver Hans van Tellingen.

Zijn echte vak is winkels en horeca. “Ik onderzoek retail en kijk hoe consumenten zich gedragen op plekken waar veel mensen bij elkaar komen. Dat gebeurt nu al een tijdje niet. Alles wat leuk is aan het leven onderzoeken wij qua consumentengedrag. Daar is de overheid vóór gaan liggen en dit is kwalijk voor de consumenten. Maar het is nog erger dan dat, want sommigen worden fanatieke lockdownbepleiters. Al die mensen die voor verlenging van de lockdown zijn, worden zo fanatiek. Dan denk ik: ga weer eens uiteten of ga shoppen en je zult een beter humeur hebben.”

De huidige maatregelen hebben een enorm effect op de economie en ondernemers, maar ook op de mensen. Hij noemt eerstejaarsstudenten aan de universiteit als voorbeeld. “Zij hebben nog geen enkel college gehad. Dat is volstrekt onnatuurlijk. Studenten kunnen elkaar niet ontmoeten, er kan geen verliefdheid ontstaan, dat moeten ze allemaal missen.” De impact wordt steeds groter, aldus Hans, en het beleid van de overheid is gebaseerd op drijfzand.

Alle artikelen en blogs die hij het afgelopen jaar geschreven heeft, zijn gebaseerd op feiten, zeker ook vanuit de medische hoek. “Er zijn steeds meer onderzoeken dat een lockdown negatieve effecten heeft. Waar zijn we in godsnaam mee bezig? Het sterftepercentage door corona ligt wereldwijd momenteel op 0,23 procent, en dit zijn officiële cijfers van de World Health Organization

(WHO). In Nederland, op basis van RIVM-cijfers, kom je waarschijnlijk iets hoger uit, 0,3 tot 0,4 procent, omdat we veel ouderen hebben. Ik weet, je mag corona niet met de griep vergelijken, het is net wat enger en corona heeft een hoger sterftepercentage, maar het is geen ebola. Met dit sterftepercentage is het onzin om een heel land op slot te zetten om daarmee de ouderen te beschermen. De enige nuttige maatregel is thuisblijven als je ziek bent en verder alles weer opengooien. En wees voorzichtig met de ouderen.”

Als reden voor de maatregelen wordt de ziekenhuiscapaciteit genoemd. “We hebben inmiddels een jaar de tijd gehad om die capaciteit op te schalen, dit is niet gebeurd. Een van de redenen is het gebrek aan verpleegkundigen. Er hebben zich veel oud verpleegkundigen gemeld om weer aan het werk te gaan, maar die kunnen niet aan de slag. We hebben hier te maken met falend beleid. We hadden allang uit veel problemen kunnen zijn. Het lijkt bijna alsof de overheid soms weigert om iets te doen. Als we ophouden met de lockdown kun je meer mensenlevens redden en dan loopt de maatschappij weer. Nu plegen er kinderen soms zelfmoord, hebben steeds meer mensen psychische klachten en verliezen velen hun baan of hun bedrijf.”

De impact voor ondernemers is heel groot, aldus Hans, en ook met de versoepelde maatregelen voor winkeliers, het zogenaamde ‘click and collect’. “Het leuke van fysiek winkelen is dat je voor één product komt, maar dat je altijd wat meer koopt. Dat is de kracht van fysieke retail. Daarom maken webshop zelden winst, omdat het vaak beperkt blijf tot één product. In een winkel wil je toch ook nog die bijpassende tas of schoenen. Met deze afhaalfunctie blijven winkels een soort van webshop. Consumenten halen een specifiek product op en gaan weer naar huis. Er wordt niet gesnuffeld. Een winkel gedijt met een lange kassabon en dat gebeurt nu niet. Deze maatregel is niet genoeg.”

Volgens een recent onderzoek van INretail gaat bijna 70 procent van de retailers kapot, als het zo nog twee maanden voortduurt. “Dit geldt uiteraard niet voor supermarkten, kaasboeren en doe-het-zelvers. Het gaat hier om de niet-essentiële winkels (volgens velen wel degelijk essentieel), zoals kleding, schoenen en sportzaken. Of daadwerkelijk 70 procent van hen kapot zal gaan, weet ik nog niet. Wat ik wel weet, is dat ze aan hun limiet zitten. En dan wordt er besloten om de lockdown tot 2 maart te verlengen. Hoe ondoordacht is dat? Ondernemers die ik spreek, hebben al vijf tot tien maanden geen loon gehad. Het personeel wordt wel doorbetaald, maar de ondernemer zelf krijgt niets. Daarnaast is het ook zo dat als jij als modeondernemer een wintervoorraad hebt, je die niet meer kunt verkopen. Die zijn veel geld verschuldigd aan leveranciers. Daar moet een schadevergoeding voor komen. En ook een steunfonds voor vastgoedeigenaren. We denken al snel: Dat zijn allemaal rijke stinkerds die niets doen. Maar 95 procent van hen moet keihard werken om geld te verdienen. En als minder huur ontvangt, word je pand minder waard en dan eisen banken vaak in één keer een groot deel van de schuld op. Ook een vastgoedeigenaar kan failliet gaan.”

De hele keten loopt vast en het is onhoudbaar geworden. “Dit betekent dat er een kaalslag gaat plaatsvinden in winkelcentra en dorpscentra, waar veel modezaken zitten. Daar vallen de grootste klappen. Als de retailer omvalt, valt de keten om en krijgen we straks spooksteden. De lockdown redt geen levens, maar creëert alleen maar schade.”

Hij spreekt van een onhoudbare situatie en observeert dat er sinds vorige week een verschuiving gaande is. Zijn standpunt was lange tijd een minderheidsstandpunt, maar het is heel snel aan het verschuiven sinds de invoering van de avondklok. “Dat is voor veel mensen een stap te ver geweest. Toen de avondklok inging, heb ik heel bewust na negen uur een keer mijn vuilnis naar de vuilcontainer 20 meter verderop gebracht. Dat was mijn eigen kleine protest. Het is misschien kinderachtig, maar als ik mijn vuilnis buiten zet of in mijn eentje nog even een ommetje maak, dan ben ik toch geen virusoverdrager? Die avondklok heeft veel kwaad bloed gezet.”

Het is wel belangrijk dat we vreedzaam blijven, vindt Hans. Demonstreren is volgens hem prima, dat moet ook doorgaan. “Maar wat doet de politie? Die geven aan winkeliers een boete omdat ze na negen uur hun winkels beschermen tegen relschoppers. Dit is onder andere in Geleen, Rotterdam en Den Haag gebeurd. Dit land is volledig gek geworden. Dat is een turning point; het lijkt alsof de heren Rutte en De Jonge te ver zijn gegaan, want bij veel mensen is er iets geknapt.”

In Italië hebben tienduizenden restaurants op 15 januari hun deuren geopend, ondanks het verbod. Is Hans van mening dat dit ook in Nederland moet gebeuren? “Ik heb begrepen dat het in Italië en ook in Zuid-Polen, waar ook zaken weer open zijn, goed gaat. Ik predik niet een revolutie, maar nu is de druk niet groot genoeg. Volgens mij mogen de brancheverenigingen in Nederland nog meer hun punt maken en iets meer druk uitoefenen. Ze gaan nog te veel mee met de overheid. Ik zou zeggen: INretail en de KHN, ga nog een keer met de regering in gesprek. Kunnen we niet gewoon opengaan, ‘coronaproof’, want zo gaat het niet langer. Het water staat ons aan de lippen."

Hans pleit voor het gewoon opengaan van winkels en de horeca: eerste maand nog wat voorzichtig, beetje afstand houden, niet teveel mensen tegelijk, en dan vanaf half maart volledig open. “De lockdown werkt niet, dus ga gewoon open. Ik krijg berichtjes van ondernemers die aangeven dat ze technisch al failliet zijn. Er moet nu iets veranderen, anders kappen ze ermee. Volgens de laatste opiniepeilingen wil de meerderheid van de bevolking doorgaan met de lockdown. Ik vermoed dat het gros van deze mensen gewoon loon krijgt overgemaakt. Wat die mensen niet beseffen, is dat als straks al die ondernemers failliet gaan, al die werknemers op straat komen te staan. Dit is een maatschappijbreed probleem. Stel je voor dat er tegen je gezegd wordt dat je binnenkort je vaste baan kwijt bent. Dan weet ik wel zeker dat het gros tegen de lockdown is.”