Helft van de ziekenhuizen draait weer op volle toeren

Iets meer dan de helft (52 procent) van de Nederlandse ziekenhuizen draait weer op volledige capaciteit. Deze ziekenhuizen zijn in staat om de zogenoemde planbare zorg volledig te leveren. Onder die noemer vallen behandelingen die niet heel veel haast hebben, zoals heupoperaties. Een maand eerder lag dit percentage op 43 procent, blijkt uit cijfers van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa).

"Over het algemeen lukt het ziekenhuizen nog niet echt om wachtlijsten te verkorten", stelt de NZa vast. "Dit is zorgelijk, omdat er mensen zijn die als gevolg van de pandemie al langere tijd wachten op zorg. Er is dus echt actie nodig."

Nu wachten tussen de 100.000 en 120.000 mensen op behandeling in een ziekenhuis, concludeert de zorgautoriteit. Die noemt het "van groot belang dat ziekenhuizen met langere wachtlijsten dan normaal oplossingen zoeken om deze te verkorten". In de eerste plaats moeten ze een goed inzicht verkrijgen in welke patiënten op hun wachtlijsten staan. De NZa pleit voor "gerichte samenwerking" met andere zorgaanbieders die meer ruimte hebben. Ook zorgverzekeraars kunnen daar een rol in spelen.

De toezichthouder van de zorg benadrukt dat patiënten die moeten wachten op zorg ook het recht hebben om hulp in te roepen van hun zorgverzekeraar. Dat heet zorgbemiddeling.

Een belangrijke factor voor de druk op de zorg is het ziekteverzuim. Dat is wel iets afgenomen, maar zeker het langdurend verzuim blijft hoog. In mei varieerde het verzuim per onderdeel van de zorgsector tussen de 6,1 procent en 8,6 procent. Dat is een stuk hoger dan voor de pandemie: in mei 2019 lag het verzuim tussen de 5,1 procent en 6,7 procent. Naast ziekteverzuim zijn personeelstekorten in de zorg een probleem, vooral in de thuiszorg en verpleeg- en verzorgingshuizen.

In de maandelijkse rapportage wijst de NZa er verder op dat de wachtlijsten in de geestelijke gezondheidszorg nog steeds te lang zijn. Dat is al een lange tijd zo. Zeker onder jongeren ligt het aantal verwijzingen naar de ggz al een tijdlang hoger dan voor de coronapandemie. Volgens diverse onderzoeken hebben de pandemie en de maatregelen veel psychisch leed veroorzaakt, vooral onder jongeren. De NZa gaat daar binnenkort in een afzonderlijke publicatie dieper op in.

De overgrote meerderheid van de ziekenhuizen heeft wel de zorg die binnen zes weken geleverd moet worden op orde. Drie ziekenhuizen slagen er nog niet in deze zorg volledig te leveren. In zo'n geval kan een patiënt vaak elders terecht.