Rusland schorsen van de VN-Mensenrechtenraad, Oekraïne snel kandidaat-lid maken van de Europese Unie en meer zware wapens voor de Oekraïense regering. Estland en Letland willen het graag, maar minister Wopke Hoekstra (Buitenlandse Zaken) kon tijdens zijn bezoek maandag aan beide landen ze niet op alle punten tegemoetkomen.
Het was een "openhartig gesprek", zei minister Eva-Maria Liimets van Buitenlandse Zaken van Estland na afloop van de ontmoeting. De Baltische landen zijn pas sinds 1991 onafhankelijk. Daarvoor waren ze tientallen jaren onderdeel van de Sovjet-Unie. Hoekstra ziet landen die "zeer bezorgd" zijn. "Zij kennen de lessen van het verleden."
De Estse minister heeft echter niet het idee dat haar land direct militair bedreigd wordt nu Rusland buurland Oekraïne is binnengevallen. Ook haar Letse ambtgenoot Edgars Rinkevics zegt genoeg veiligheidsgaranties te krijgen. De NAVO heeft al jaren extra militairen in de Baltische staten tegen de Russische dreiging. Maar de komende weken moet er toch meer gebeuren, zegt de Let. Hardere sancties tegen Rusland en Europese havens sluiten voor Russen.
Het is balanceren, aldus Hoekstra. Je wil de bevolking van Oekraïne helpen en tegelijk zorgen dat er onderhandelingen komen om de strijd te stoppen. De oorlog moet zich niet uitbreiden naar andere landen. Hoekstra belooft de Baltische landen te blijven helpen. In Litouwen gebeurt dat momenteel met 270 Nederlandse militairen. De missie loopt nog tot eind 2024. De Baltische staten willen graag dat de vooruitgeschoven eenheden van de NAVO in hun landen permanent worden.
Nederland staat voor veel plannen open, maar het is ook de vraag wat haalbaar is, aldus Hoekstra. Rusland schorsen in de VN-Mensenrechtenraad wordt een lastige klus gezien de landen die er nu in zitten. Hij wil Litouwen wel helpen bij een zaak tegen Rusland bij het Internationaal Strafhof in Den Haag. Havens sluiten voor Russen is bespreekbaar voor Nederland "mits we het Europees doen".
Oekraïne snel lid maken van de EU zit er ook niet in, maakte premier Mark Rutte vorige week al duidelijk. Dat is een ingewikkeld en complex proces dat vele jaren duurt. Toch blijven de Baltische staten pleiten voor snelle toetreding van Oekraïne. Deze "morele steun" voor het Oekraïense volk is vanuit ons standpunt bezien belangrijk, aldus Liimets.